تحلیل جامعه شناختی سیاست های کاهش فقر و نابرابری اجتماعی در برنامه های توسعه (راهکارها و توصیه های سیاستی برای تدوین برنامه هفتم توسعه)

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه توسعه اجتماعی، دوره: 17، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_QJSDS-17-3_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 116
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

امیر ملکی

دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

مبارزه با فقر و نابرابری های اجتماعی یکی از اصلی ترین دغدغه های سیاست گذاران اجتماعی است. در ایران این موضوع در قالب برنامه های توسعه و لایحه فقرزدایی همواره مد نظر بوده است. با این حال شاخص های حوزه فقر نتایج چندان رضایت بخشی را نشان نمی دهند. در مقاله حاضر به تحلیل محتوای شش برنامه توسعه با تاکید بر سیاست های کاهش فقر و نابرابری های اجتماعی پرداخته شده است. نتایج حاکی از آن است که؛ ۱) در هیچکدام از برنامه ها (بجز برنامه چهارم) خط فقر استاندارد و رسمی که ملاک عمل سیاست گذار قرار گرفته باشد، ملاحظه نمی شود، ۲) جدی ترین چالش برنامه های توسعه در رابطه با کاهش فقر، شناسایی فقرا است، ۳) برنامه فقرزدایی در ایران بر رفع پیامدهای فقر تاکید دارد تا علل و ریشه های آن، ۴) در برنامه های توسعه به موضوع آسیب پذیری توجه جدی نشده است. لذا در تدوین برنامه هفتم توسعه تاکید می گردد: در ابتدای برنامه تعریف مشخصی از خط فقر و شاخص های مربوطه ارائه شود، گروه های هدف یعنی فقرا و مناطق محروم و نیازهای آنها شناسایی گردد، به جای دیدگاه عارضه نگر، رویکرد ساختارنگر به فقر اتخاذ گردد، به جای برنامه های جزیره ای سعی در تدوین برنامه جامع کاهش فقر شود، موضوع توانمندسازی در کنار پرداخت های مستقیم مد نظر قرار گیرد، علاوه بر رشد، موضوع توزیع مجدد درآمد مد نظر قرار گیرد و تکانه های احتمالی خارجی پیش بینی و برای مقابله با آنها برنامه ریزی شود.

کلیدواژه ها

فقر, نابرابری اجتماعی, برنامه های توسعه, فقرزدایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.