اثر سوء نیت عامل زیان بر شروط قابلیت پیش بینی و مستقیم بودن ضرر
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه دیدگاه های حقوق قضائی، دوره: 27، شماره: 99
- کد COI اختصاصی: JR_JLVIE-27-99_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 724
نویسندگان
دانشگاه تهران
دانشگاه تهران
چکیده
با فرض شرطیت قابلیت پیشبینی و مستقیم بودن ضرر در مسئولیت مدنی، هرگاه عامل زیان در زمان ارتکاب فعل زیان بار، سوءنیت داشته باشد، در رابطه با میزان مسئولیت او از جهت محدود بودن به خسارت های پیش بینی شده و مستقیم میتوان تردید کرد. این مقاله با بهرهگیری از حقوق تطبیقی و با روش کتابخانهای در مقام رفع چنین تردیدی با رویکرد توصیفی و هنجاری است. در این موارد، در حقوق فرانسه و مصر (در مسئولیت مدنی ناشی از نقض قرارداد) و حقوق انگلیس، عامل زیان باید خسارات پیش بینی نشده را نیز جبران کند. در رابطه با مبنای این دیدگاه، به تبدیل مسئولیت، کیفر خصوصی عامل زیان، رجعت به اصل جبران کامل خسارت و التزام به اخلاق اشاره شده است. علاوه بر این، در برخی نظامهای حقوقی مانند کامنلا، لزوم مستقیم بودن ضرر درصورتی شرط است که خوانده قصد اضرار نداشته باشد. در رابطه با مبنای این امر، به قاعده «نتایج عمدی هیچگاه دور نیست» و عقل سلیم استناد شده است. به نظر میرسد این دو دیدگاه در حقوق ایران، با وجود فقدان نص در این باره، به استناد اخلاق، عقل، بنای عقلا و انصاف قابل پذیرش است، مشروط بر اینکه ضرر وارد شده مرتبط با فعل زیان بار باشد. همچنین میتوان فرض کرد، نتایجی که عرفا قابل پیش بینی نیستند؛ خوانده بدخواه، آن ها را پیش بینی میکرده است و نتایج عمدی غیرمستقیم نیز مستقیم به شمار میآیند؛ زیرا بر متقلب، کینهتوز و بدخواه باید سخت گرفت و او را مسئول پیامدهای آن دانست.کلیدواژه ها
ضرر بلاواسطه, قصد اضرار, اخلاق, انصاف, جبران خسارتاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.