بررسی تغییرات زیست محیطی در روند احیای تالاب گندمان

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 87

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

NRSTZAGROS03_148

تاریخ نمایه سازی: 13 خرداد 1402

چکیده مقاله:

تالابها از مهمترین اکوسیستم های حیاتی کره زمین محسوب می شوند ویژگی های اکولوژیکی به همراه تنوع گونه ای موجب عملکرد بالا در این اکوسیستم ها شدهاست . تالابها دارای منابع آبی قابل توجهی هستند که می توانند نقش موثری در تامین آب برای مصارف مختلف و تغذیه سفرههای زیر زمینی داشته باشند. ایجاد تغییرات در مسیر جریانات رودخانه ای و انتقال بین حوضه ای آبهای سطحی ، موجب خشک شدن رودخانه ها وتالابها شده است . هجوم ریزگردها از بستر خشک رودخانه ها و تالابها به سمت مناطق مسکونی و وارد کردن خسارات سنگین به دولت ها ضرورت حفظ و احیای این عرصه ها را بر همگان آشکار نمود. از این رو ضرورت ارتقای دانش بشری به همراه آگاهی عمومی برای حفظ و احیای تالابها احساس می شود. در استان چهار محال و بختیاری در نزدیکی شهر گندمان تالابی به همین نام وجود دارد. تالاب گندمان در سالهای دور پناهگاه انواع موجودات زنده بوده است . گستره وسیع مرغزارها چشمه های فراوان تمدن بشری را به این سو جذب نموده ولی دخالت های بشر و بی توجهی به آن موجب خشک شدن و تخریب و تصرف بسیاری از اراضی تالاب شده که موجب محدود شدن حیات و کاهش تنوع زیستی شدهاست ولی به همت سازمان حفاظت محیط زیست و همکاری دستگاههای مرتبط و کمک جوامع محلی روند تخریب و تصرف اراضی تالابی متوقف گردید. فعالیت های مخرب بشری و هجوم به عرصه های طبیعی تا آنجا پیشرفت می کند که گاهی سلامتی ، معیشت و زندگی انسانها را تهدید کرده و پس از آن به فکر جبران آسیب های وارده و برطرف نمودن مخاطرات می افتند. بسیاری از چشمه ها، دریاچه ها، رودخانه ها در اثر فعالیت های انسانی آلوده یا خشک و مرده شده و از دسترس خارج شدند و حیات آبزیان و جانوران وابسته به آنها را از بین برده که می بایستی فعالیت های مضر متوقف و از اراضی با توجه به کاربریهای مناسب استفاده شود تا از وارد شدن آسیب به محیط زیست جلوگیری شود. با احداث بند خاکی تالاب گندمان سطح وسیعی از منطقه را آب فرا گرفت و تغییراتی در سیما و پوشش گیاهی بوجود آمد. افزایش تنوع گونه ای موجب بهبود عملکرد سیستم و پایداری و ثبات در تالاب گردید. افزایش تعداد و تنوع گونه های پرندگان مهاجر تالاب گندمان را مورد توجه محققان علوم زیستی قرار داد. در این تحقیق سیر تحولات تالاب گندمان در سالهای اخیر مورد بررسی قرار گرفت با نگاهی به گذشته علت خشک شدن و صدمات وارده به حیات موجودات زنده آن بررسی شد و همچنین احیای تالاب گندمان افزایش حضور موجودات زنده و افزایش تنوع زیستی مورد مطالعه قرار گرفت . با توجه به اطلاعات و آمار ورود و حضور پرندگان مهاجر و شناسایی گونه های جدید ازلحاظ افزایش تنوع گونه ای مورد بررسی قرار گرفت . و نشان داد که انجام کارهای ساده و کم هزینه تالابی در خطر نابودی را به بهشت پرندهنگری تبدیل کرد و موجب بهبود شرایط زیستی سایر جانداران و ارتقای عملکرد اکوسیستم تالاب شد که می تواند به طور مستقیم و غیر مستقیم به افزایش کیفیت زندگی جوامع محلی اطراف کمک کند.

نویسندگان

علی بازدار گندمانی

کارشناس ارشد منابع طبیعی گرایش مرتعداری دانشگاه شهرکرد

پژمان طهماسبی

دانشیار دانشگاه شهرکرد