زهرا ایزدی - گروه علوم و مهندسی باغبانی، مجتمع آموزش عالی نهاوند، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

بومادران (Achillea millefolium L.) گیاهی از خانواده میناسانان است که عصاره آن به فراوانی در صنایع غذایی و دارویی استفاده می شود. خشک کردن یکی از مهم ترین فرایندهای پس از برداشت گیاهان دارویی است . به منظور بررسی اثر روشهای مختلف خشک کردن بر میزان فنل ، فلاونوئید و فعالیت آنتی اکسیدانی برگ و سرشاخه های این گیاه، آزمایشی بر پایه طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار و سه تکرار در دانشگاه بوعلی سینا در سال ۱۴۰۱ انجام شد. در این مطالعه از اندامهای هوایی بومادران که از رویشگاه طبیعی سنگستان واقع در استان همدان که در مرحله گلدهی کامل برداشت شده بود، استفاده گردید. تیمارهای مورد آزمایش شامل خشک کردن در مایکروویو (توان ۶۰۰ وات)، خشک کردن در آون (دمای ۵۰ درجه سانتی گراد)، خشک کردن طبیعی (سایه -آفتاب) و خشک کردن توسط حرارت غیر مستقیم (۳۰-۲۵ درجه سانتی گراد) بودند. از روش خیساندن و حلال اتانول جهت عمل عصارهگیری استفاده شد. محتوای فنل و فلاونوئید کل عصاره اتانولی بومادران به ترتیب به روشهای فولین سیوکالتو و آلومینیوم کلراید اندازهگیری شدند. همچنین فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره این گیاه با آزمون مهار رادیکالهای آزاد دی فنیل پیکریل هیدرازیل مورد بررسی قرار گرفت . نتایج نشان داد تفاوت معنی داری بین روشهای مختلف خشک کردن وجود دارد. بیش ترین میزان فنل کل در برگ و سرشاخه های گلدار متعلق به روشهای خشک کردن در سایه -آفتاب و حرارت غیر مستقیم بود. بالاترین میزان فلاونوئید کل و فعالیت آنتی اکسیدانی در تیمار حرارت غیر مستقیم مشاهده گردید. کم ترین میزان فنل و فلاونوئید کل و فعالیت آنتی اکسیدانی در برگ و سرشاخه های گلدار نیز مربوط به روش خشک کردن در آون بود.

بومادران، روش خشک کردن، عصاره اتانولی ، فعالیت آنتی اکسیدانی