لیلا غفارزاده نمازی - گرو ه علوم گیاهی و گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگا ه محقق اردبیلی، ایرا ن

گل گاو زبان ایرانی Echium amoenum عضوی از خانواده Boraginaceae است که دارای خواص دارویی بسیار با ارزش بوده که در طب سنتی ایرانی بسیار مورد توجه می باشد. از آنجا که گونه های مختلف گیاه گل گاوزبان بر اثر برداشت بی رویه از عرصه های طبیعی توسط انسان، تنش های زنده و غیرزنده تهدید شده و کشت کار پی درپی یک گونه باعث کاهش تنوع ژنتیکی آنها می گردد، حفظ ذخایر ژنتیک این گونه ها از اهمیت بالایی بر خوردار است . با استفاده از تکنیک نگهداری بذر در دمای فراسرد که یکی از روشهای نگهداری ژرم پلاسم در شرایط خارج از رویشگاه است ، می توان بذر را به طور طولانی مدت، با هزینه بسیار کمتر و بدون از دست دادن قوه نامیه ذخیره سازی کرد. برای نگه داری گونه گل گاوزبان Echium amoenum در شرایط فراسرد از پیش تیمارهای گلیسرول، محلول ویتریفیکاسیون گیاهی ( Plant Vitrification Solution ۲ یا (PVS۲ و کاهش رطوبت بذر قبل از ورود به ازت مایع استفاده شد. بذرهای تیمار شده به مدت یک هفته در دمای ºC ۱۹۶- نگه داری شدند. در این تحقیق شاخص های جوانه زنی و رشد (درصد جوانه زنی ، سرعت جوانه زنی ) گونه گل گاوزبان Echium amoenum در شرایط فراسرد به مدت یک هفته مورد ارزیابی قرار گرفت . نتایج نشان داد که بین پیش تیمارهای مختلف ، از لحاظ شاخص جوانه زنی و سرعت جوانه زنی اختلاف معنی داری وجود دارد و می توان با استفاده از فناوری فراسرد و بکارگیری پیش تیمار مناسب ، بذر این گونه ارزشمند و در حال خطر را می توان برای مدت زمان بسیار طولانی حفظ نمود.

گل گاوزبان ، فراسرد، ژرم پلاسم ، گلیسرول، ویتریفیکاسیون