سعید حضرتی - گروه زراعت و گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز
فرهاد حبیب زاده - گروه ژنتیک و بهنژادی گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین

کاربرد کودهای آلی نقش مهمی در بهبود خصوصیات خاک و در نتیجه ، بهبود جذب عناصر غذایی و رشد گیاه دارد. کاربرد بیوچار نیز در کنار کودهای آلی می تواند نقش موثری در افزایش جذب عناصر غذایی و رشد گیاهان داشته باشد. هدف از این تحقیق ، بررسی تاثیرکاربرد هم زمان ورمی کمپوست (مقادیر صفر، ۵ و ۱۰ تن در هکتار) و بیوچار (مقادیر صفر، ۵ و ۱۰ تن در هکتار) بر بهبود جذب عناصر غذایی و پروتئین دانه کاملینا بود. این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تجزیه واریانس دادهها نشان داد که تاثیر ورمی کمپوست و بیوچار بر میزان نیتروژن، پروتئین ، فسفر و پتاسیم دانه در سطح احتمال خطای یک درصد معنی دار بود. اثر متقابل ورمی کمپوست و بیوچار فقط برای صفات نیتروژن و پروتئین دانه در سطح احتمال خطای پنج درصد معنی دار گردید. مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین میزان نیتروژن و پروتئین دانه با کاربرد ۵ یا ۱۰ تن ورمی کمپوست در هکتار همراه با ۵ یا ۱۰ تن بیوچار در هکتار به دست آمد. از بین سطوح مختلف ورمی کمپوست ، بیشترین مقدار فسفر و پتاسیم دانه به کاربرد ۱۰ تن در هکتار تعلق داشت . از میان سطوح مختلف بیوچار، کاربرد ۱۰ تن درهکتار بیشترین مقدار فسفر و پتاسیم دانه را موجب گردید.

پتاسیم ، فسفر، کیفیت دانه ، نیتروژن