فاطمه جمال امیدی - گروه زیستشناسی، دانشکده علومپایه، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
مطهره امیدی پور

مرزه با نام علمی (Satureja khazra L.) از خانواده Lamiaceae می باشد. این گیاه دارای خواص دارویی همچون تقویت کننده معده، برطرفکننده درد مفاصل ، محافظت از کبد، اثرات ضد قارچی ، ضد ویروسی ، ضد سرطانی و HIV-۱ می باشد. در عصر جدید صنایع داروسازی، پزشکان و گروههای تحقیقاتی بسیاری از کشورها مجددا توجه خود را به منابع طبیعی و گیاهان دارویی معطوف داشته اند، بنابراین تکثیر و ازدیاد آن از طریق کشت درون شیشه ای که به تولید گیاه عاری از آلودگی می انجامد حائز اهمیت است . بدین منظور آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در دانشگاه گیلان اجرا شد. ابتدا بذور ضدعفونی و در محیط MS نیم غلظت کاشته شدند، سپس به محیط MS کامل بدون هورمون انتقال داده شد. پس از گذشت ۳۰ روز، واکشت نمونه ها از گیاهچه های استریل انجام شد. ریزنمونه ساقه با دو گره به محیط کشت MS کامل ، حاوی غلظت های مختلف هورمون ((۲، ۱، ۰) KIN، NAA (۳/۰،۰)) و((۲، ۱، ۰) BAP، NAA (۳/۰،۰)) میلی گرم در لیتر انتقال داده شد و طول شاخه ، تعداد شاخه ، تعداد گره و درصد بقای گیاهچه در دو نوع محیط کشت مورد بررسی قرار گرفت . نتایج این پژوهش نشان داد که بهترین پاسخ ریزنمونه ها به باززایی ، مربوط به محیط کشت BAP و NAA با غلظت هورمونی NAA ۳/۰ و BAP ۲ میلی گرم در لیتر بدست آمد. همچنین بالاترین میزان باززایی برای محیط KIN وNAA مربوط به نسبت هورمونی NAA ۳/۰ و KIN ۱ میلی گرم در لیتر بدست آمد. مقایسه دو نوع محیط کشت نیز با نسبت هورمونی ۳/۰:۰ میلی گرم در لیتر تفاوت معنی داری را در سطح احتمال ۵ درصد نشان نداد.

مرزه، ریزازدیادی، کشت بافت ، BAP، NAA، KIN