بنیادهای نظری اندیشه تعالی در اندیشه سیاسی ایران معاصر رویکردی هستی شناسانه و معرفت شناسانه
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه پژوهش های سیاسی جهان اسلام، دوره: 12، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_PRIW-12-4_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 348
نویسندگان
Ph.D. student of Political Science, Institute of Humanities and Cultural Studies, Tehran, Iran. (responsible Author)
Professor of the Department of Political Science, Institute of Humanities and Cultural Studies, Tehran, Iran.
Assistant Professor, Department of Political Science, Institute of Humanities and Cultural Studies, Tehran, Iran
Associate Professor, Department of Political Sociology, Institute of Human Sciences and Cultural Studies, Tehran, Iran.
چکیده
نفوذ اندیشه های مدرن در ایران عصر قاجار رفتهرفته گروه های مختلف اجتماعی را به واکنش در برابر این موج فرهنگی نوظهور واداشت. انباشت تجربی در ایران معاصر همراه با تحولی که در جریان انقلاب مشروطه در مفاهیم سیاسی رخ داد، به تولید دو نظریه کلی در مواجهه با غرب و عقبماندگی انجامید. در واقع این دو نظریه در پاسخ به سه مسئله مهم عقب ماندگی، استعمار، و استبداد روی داد. در این پژوهش با روش تحقیق، تحلیلی و اسنادی و استنتاجی سعی در پاسخ به این سوال داریم که اندیشه «تعالی» چیست و به عنوان نظریه رقیب نظریه ترقیخواهی غربگرا در اندیشه سیاسی اجتماعی ایران معاصر، از چه مبانی هستیشناسی و معرفتشناسی در مواجه با استبداد و استعمار برخوردار بوده است؟ پاسخ به این سوال با شناسایی زاویه دید، تفکیک عوامل شناخت و رجوع به جزئیات نظریه تعالی میسر خواهد شد؛ بنابراین شناخت مفاهیم و تحلیل خط سیر نظریه تعالی در اندیشه سیاسی ایران معاصر و تبیین بنیادها و نیروهای موثر بر شکل گیری نظریه تعالی در دو بعد هستیشناسی و معرفتشناسی از جمله اهداف این تحقیق بهشمار میرود. برای طرح مباحث هستی شناسی در اندیشه تعالی ضرورت دارد به دیدگاه این اندیشه درباره هویت، اسلام، غرب، تاریخ و تمدن توجه کرد. سیاست متعالی با تعریف و انتظاری که از این مفاهیم دارد، بنیان معرفت شناسی خود را برمی سازد و با نقد نظریه های غرب گرا سعیدارد به عنوان یک کلان روایت از هستی مستقل اسلامی ایرانی در برابر انواع نظام های فکری رقیب محافظت نماید. مفاهیم هستی شناسی اندیشه تعالی الگوی آرمانی خود را بر پایه نقد سه قرائت از دین و مدرنیته و تاریخ برمی سازد.کلیدواژه ها
Excellence, progress, ontology, epistemology, modernity, Islam., تعالی, ترقی, هستی شناسی, معرفت شناسی, تجدد, اسلام.اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.