پیامدهای خلا حضور ایالات متحده آمریکا در غرب آسیا بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی: الگوی همکاری سازنده یا رقابت مخرب
عنوان مقاله: پیامدهای خلا حضور ایالات متحده آمریکا در غرب آسیا بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی: الگوی همکاری سازنده یا رقابت مخرب
شناسه ملی مقاله: JR_PRIW-12-3_006
منتشر شده در در سال 1401
شناسه ملی مقاله: JR_PRIW-12-3_006
منتشر شده در در سال 1401
مشخصات نویسندگان مقاله:
حسین غریبی - Doctoral student of International Relations, Faculty of Law, Theology and Political Sciences, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran
سیدجلال دهقانی فیروزابادی - استاد گروه روابط بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران، ( نویسنده مسئول)
احمد نقیب زاده - Professor, Department of Political Science, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran
کیهان برزگر - Associate Professor, Department of International Relations, Faculty of Law, Theology and Political Sciences, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran
خلاصه مقاله:
حسین غریبی - Doctoral student of International Relations, Faculty of Law, Theology and Political Sciences, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran
سیدجلال دهقانی فیروزابادی - استاد گروه روابط بین الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران، ( نویسنده مسئول)
احمد نقیب زاده - Professor, Department of Political Science, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran
کیهان برزگر - Associate Professor, Department of International Relations, Faculty of Law, Theology and Political Sciences, Science and Research Unit, Islamic Azad University, Tehran, Iran
تغییر در اولویت های راهبردی ایالات متحده و تغییر جهت ژئوپلتیک واشنگتن به سمت منطقه هند-آرام با هدف مهار چین، سبب کاهش اهمیت و به تبع آن، کاهش حضور ایالات متحده در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا شده است. این تحول، فضا را برای نقش آفرینی دیگر قدرت های بزرگ از جمله روسیه و چین، مهیا کرده و به دنبال آن، سیاست منطقهای جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی به عنوان دو قدرت منطقه ای رقیب را تحت تاثیر قرار داده است. در واکنش به این شرایط جدید، ریاض راهبرد تنوع بخشی به شرکای امنیتیاش (و همزمان تلاش برای اخذ تضمین های امنیتی از ایالات متحده) را در پیش گرفته است و در این راستا، حتی گزینه ای چون عادی سازی روابط عربستان با رژیم صهیونیستی نیز، بیش از پیش قوت میگیرد. در سوی دیگر اما ایران، که سیاست منطقه ای اش همواره حول محور مقاومت با حضور خارجی (مشخصا ایالات متحده) در منطقه، تعریف شده است، اکنون با یک تناقض راهبردی مواجه شده است، چرا که این بار این روسیه و چین متحد ایران هستند که به دنبال افزایش نفوذ در منطقه خاورمیانه هستند.
در چنین فضایی، عامل تمایل همزمان ایالات متحده آمریکا، چین و دیگر قدرت های فرامنطقه ای فعال در منطقه به ایجاد توازن میان تهران و ریاض و همزمان، عامل تمایل دو طرف به مدیریت تهدید دیگری، در عین پرهیز از نپذیرفتن نقش مسلط یکدیگر، دو عاملی هستند که میتوانند منجر به افزایش خوش بینی ها در رابطه با شکل گیری رقابت کنترل شده میان ایران و عربستان شوند.
کلمات کلیدی: Islamic Republic of Iran, Saudi Arabia, United States of America, Cooperation, Competition, Regional Power., جمهوری اسلامی ایران, عربستان سعودی, ایالات متحده, رقابت, همکاری, قدرت منطقه ای.
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1666843/