بررسی توسعه کالبدی شهرها با رویکردی بر سیاست های زمین و مسکن

افزایش جمعیت شهرها و نیاز روز افزون ساکنان آنها به مسکن و خدمات شهری در شهرهای مختلف، توسعه کالبدیشهرها را به امری ضروری تبدیل کرده و سبب تغییرات اساسی در ساختار شهرها شده است. با توجه به اینکه ابعاد کمیو کیفی مسکن به شاخص های متعددی تقسیم می شوند، یکی از مهمترین ها آن شاخص های کالبدی – فضایی مسکناست که ابزاری جهت سنجش پایداری در بعد ظاهری و شکلی و همچنین استحکام مسکن است. علاوه بر این،شاخص های اجتماعی– اقتصادی و فرهنگی نیز در پایداری مسکن نقش مهم و مکملی داشته اند. در واقع دستیابی بهآسایش مناسب، فضای مناسب، دسترسی فیزیکی و امنیت مناسب، امنیت مالکیت، پایداری و دوام سازه ای، روشنایی،تهویه و سیستم گرمایی مناسب و زیرساخت های اولیه ی مناسب هدف های کلیدی برای حل مسائل و مشکلات کالبدی،اجتماعی و اقتصادی مسکن به منظور دستیابی به مسکن پایدار می باشد. در دوران معاصر هدف مقدم از احداث شهرهایجدید در تمام جهان تامین مسکن برای شهروندان بوده است. میثاق بنیاینگذاران شهرهای جدید نیز از ابتدا این بودهاست که برای تحقق این هدف، با از پیش اندیشیدن طرح و چگونگی احداث شهرهای جدید می بایست محل یا مکانگزینیمسکن، کار و اوقات فراغت به خوبی ساماندهی شده باشد، عرضه مسکن توان پذیر برای اکثریت مردم با معماری شایسته،خدمات کافی و انواع دسترسی های مناسب به خصوص حمل و نقل عمومی صورت گیرد، و محیط زندگی سبز و زیبا، باسرزندگی و دربرگیرندگی اجتماعی و توسعه مبتنی مشارکت پدید آید. به نظر می رسد، نهادسازی ناقص در ابتدای احداثشهرهای جدید در ایران و اجرای برنامه هایی چون مسکن مهر، باعث شده است به رغم برخی موفقیت ها توفیق لازم درتحقق اهداف مذکور حاصل نگردد. توسعه هر شهر و از جمله شهر جدید، تجلی نحوه مدیریت اقتصادی و اجتماعی وسیاسی و فرهنگی و بوم زیستی در فضاست، از این رو، توسعه شهری باید در چارچوب دانش چندرشته ای توسعه یا مطالعاتتوسعه انجام پذیرد، که شامل همه مولفه های مذکور است. با توجه به این امر، انتشار کتب و نشریات تخصصی در حوزهاین رشته های فعال و علمی، برای تولید و انتقال ذلتش و نوآوری در زمینه توسعه و احداث شهرها و شهرک های جدید درجهت تحقق اهداف پیش گفته ضروری است.

کلیدواژه ها:

توسعه ، کالبد ، سیاست ، زمین ، مسکن