بررسی اقوال حول قاعده عدم خلو واقعه از حکم شرعی و موضع قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در این خصوص

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: هفتمین همایش بین المللی فقه و حقوق، وکالت و علوم اجتماعی
  • کد COI اختصاصی: LAWHAMAYESH07_066
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 473
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد دلاوری

کارشناس ارشد حقوق خصوصی و قاضی دادگستری

چکیده

قاعده خلو واقعه از حکم شرعی در واقع بررسی حوزه مجاز برای قانون گذار بشری در حقوق اسلامیاست . این قاعده بیان می دارد که شارع مقدس در خصوص تمام جوانب زندگی بشری اتخاذ موضعتشریعی نموده و هیچ یک از جنبه های زندگی بشری فاقد حکم شرعی از جانب خداوند نیست.این قاعده با توجه به لزوم قانون گذاری متناسب با تحولات روز در بحث های تجاری و حاکمیتی وعلی الخصوص از دوران مشروطه به بعد مورد بحث و اختلاف نظر بین علمای فقه و حقوق بودهاست . در این پژوهش بر آنیم نظرات مطرح شده در این خصوص در تاریخ حقوق و فقه را تجمیع وادله ذکر شده در خصوص هر نظریه را تبیین و در آخر نظریه مختار در قانون اساسی جمهوریاسلامی ایران را مشخص نمائیم . با توجه به اصول دوم . چهارم و نود و ششم از قانون اساسی بهنظر می رسد نگاه ابتدایی و اصلی قانون گذار در قانون اساسی متوجه اجرای موازین شرعی اسلام درمقام تقنین در جمهوری اسلامی ایران بوده و احکام شرع را مقدم بر تمام قوانین دانسته و شوراینگهبان را مسئول تامین این نظر نموده است اما در اصل یکصد و دوازدهم قانون اساسی قانونگذارامکان تقنین برخلاف نظر شورای نگهبان و اسلام را با توجه به مصالح نظام اسلامی ممکن دانستهو در این موارد تقنین بر خلاف موازین شرعی را تجویز نموده است . این نظریه با موضع فقهی امامخمینی (ره) در خصوص امکان تشریع ولی فقیه در حوزه محضورات مطابقت بیشتری دارد.

کلیدواژه ها

حکم شرعی، قاعده خلو، قانون گذاری بشری، حکومت اسلامی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.