تلفیق روش GIUH و مدل های اصلاح شده SCS-CN پارامتر متغیر در برآورد رواناب روزانه حوضه آبریز (مطالعه موردی: حوضه آبریز کشکان، استان لرستان)

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 49، شماره: 6
  • کد COI اختصاصی: JR_IJSWR-49-6_015
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 94
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید موسی حسینی

دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مجتبی یمانی*

استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

منصور جعفربیگلو

دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

فاطمه گراوند

دانشجوی دکترای ژئومورفولوژی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

در سال­های اخیر مدل هیدروگراف واحد لحظه­ای ژئومورفولوژی (GIUH) به منظور تخمین پاسخ حوضه آبریز به بارش مازاد مقبولیت گسترده­ای کسب کرده است. این مدل بر اساس انتگرال پیچشی حاصلضرب بارش موثر در مولفه های هیدروگراف واحد لحظه­ای (IUH) استوار است. در این پژوهش با استفاده از خصوصیات مورفومتری حوضه آبریز کشکان، شبیه­سازی بارش-رواناب در مقیاس روزانه توسط مدل تلفیقی GIUH و چهار روش­ شماره منحنی اصلاح شده (SCS-CN)، مقادیر بارش موثر برآورد شده است. در مدل­های SCS-CN، تاثیر تغییرات زمانی پارامترهای شماره منحنی (CN) و نسبت تلفات اولیه (λ) بصورت تابعی از عمق بارش (P) نیز بررسی شده است. نتایج حاصل از مدل تلفیقی GIUH و مدل­های SCS-CN اصلاح شده در شبیه­سازی رواناب روزانه حوضه برای سه دوره نرمال، ترسالی و خشکسالی، در دو حالت پارامتر متغیر و پارامتر ثابت، با استفاده از معیارهای درصد خطای مربوط به پیش­بینی دبی اوج (%)، زمان رسیدن به دبی اوج () و درصد خطای حجم رواناب (%) ارزیابی شد. نتایج نشان داد که در نظر گرفتن تغییرات پارامترهای CN و λ متناسب با عمق بارش در مدل SCS-CN، کارآیی بالاتری نسبت به فرم اصلی مدل (با فرض=۰.۲ λ) و همچنین در مقایسه با فرض ثابت بودن پارامترها دارد (در بهترین حالت . نتایج این تحقیق لزوم استفاده از مدل­های اصلاح شده SCS-CN و همچنین در نظر گرفتن تغییرات زمانی پارامترهای روش SCS-CN ( و ) در محاسبه بارش موثر حوضه­های آبریز بخصوص مواردی که دستخوش تغییرات شدید کاربری اراضی و دخالت­های انسانی می­باشند، به عنوان ورودی مدل­های بارش-رواناب را نشان می­دهد.

کلیدواژه ها

حوضه کشکان, مدلسازی بارش-رواناب, خصوصیات مورفومتری, تئوری GIUH, مدل SCS-CN

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.