بررسی تاثیر زمین لرزههای احتمالی بر پایداری دیوارههای جنوب غربی پیت نهایی معدن مس سونگون

معدن مس سونگون در استان آذربایجانشرقی در فاصله ۷۵ کیلومتری شمالغرب شهرستان اهر در منطقه کوهستانی واقع شده است . این کانسار از نوع پورفیری است که توسط دایک ها در بر گرفته شده است . محدوده معدن شامل توده پورفیری سونگون (SP) از جنس مونزونیت تا کوارتز مونزونیت ، دایک (DK۱-A) A از جنس مونزونیت ، دایک (DK۱-B) B از جنس دیوریت و اسکارن است . تاریخچه لرزه خیزی منطقه مورد مطالعه نشان می دهد که در پیرامون معدن مس سونگون بارها زمین لرزههای مخربی رخ داده است . زمین لرزه دوقلوی اهر-ورزقان به بزرگی ۲,۶ مهترین رخ داد زمین لرزه در منطقه است . با توجه به لرزه خیز منطقه و عدم مطالعات تاثیر زمین لرزه بر پایداری دیواره های پیت معدن، در این تحقیق سعی شد ضمن بررسی وضعیت لرزه خیزی منطقه ، شناسایی گسل های فعال منطقه ، شناسایی گسل های موجود در محدوده پیت معدن تاثیر زمین لرزههای احتمالی آتی بر پایداری دیوارههای بخش جنوب غربی پیت معدن مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین ، در این راستا، از دادههای کاتالوگ زمین لرزه های ثبت شده در منطقه ، نقشه زمین شناسی مقیاس۰۰۰،۱۰۰:۱ منطقه ورزقان و ویژگی های ژئوتکنیکی واحدهای توده سنگ در بخش جنوب غربی معدن مس سونگون جهت تحلیل پایداری لرزه ای دیوارههای پیت معدن مس سونگون با استفاده از روش شبه استاتیک ، نیومارک و عددی استفاده شد. نتایج این مطالعات نشان داد که دیوار پیت نهایی در برابر زمین لرزه احتمالی ناپایدار بوده و احتمال ناپایداری دیواره های معدن وجود دارد. همچنین براساس تجزیه و تحلیل نیومارک یک جابجایی تقریبا دو متری در دیوار پیت نهایی رخ می دهد و یک منطقه خرد شده و ناپایدار بزرگ در اثر زمین لرزه احتمالی وجود دارد. نهایتا، تاریخچه زمانی جابجایی های افقی و عمودی دیوار پیت به ترتیب حاکی از حرکت ثابت رو به جلو و رو به پایین می باشد.

کلیدواژه ها:

زمین لرزه ، پایداری دیوارههای پیت معدن ، ویژگی های ژئوتکنیکی ، توده سنگ ، معدن مس سونگون