بازیابی فرم ادوات جنگی دوره ایلخانی بر اساس نگاره­های منابع تاریخی این دوره

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه جلوه هنر، دوره: 15، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JJHJOR-15-1_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 178
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی کاظم پور

دانشیار گروه باستان شناسی، دانشکده حفاظت آثار فرهنگی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران، نویسنده مسئول.

سمیه زادامیری

کارشناسی ارشد هنر اسلامی گرایش نگارگری، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

ساخت ادوات­جنگی به­منظور دفاع، تثبیت و گسترش قدرت حاکم همواره مورد ­توجه نهادهای قدرت در اعصار مختلف بوده است. ایلخانان نیز برای اعتلای حکومت خود نیازمند ساخت تجهیزات نظامی بوده­اند. امروزه، علی­رغم کاوش­های باستان­شناسی در محوطه­های ایلخانی، اطلاعات چندانی از این جنگ­افزارها به دست نیامده است. در این­میان، نگاره­های دوره ایلخانی، به­دلیل پرداختن به صحنه­های رزمی، از منابع دست اول جهت آگاهی از انواع ادوات­جنگی این دوره به­حساب می­آیند. بر همین اساس، در این مقاله با بررسی و تحلیل نگاره­های دوره ایلخانی، انواع ادوات­جنگی مورد استفاده این دوره مورد مطالعه قرار می­گیرد و طرحی از آن­ها نیز جهت آشنایی بیش تر ارایه می­شود. هدف، بررسی فرم، تزیین و کاربرد سلاح­های دوره ایلخانی است. شیوه گردآوری اطلاعات با استفاده از منابع اینترنتی و کتابخانه­ای انجام شده است. پژوهش حاضر به روش تاریخی، توصیفی- تحلیلی درصدد است بر اساس نگاره­های نسخ­خطی و با استفاده از منابع مکتوب تاریخی به این پرسش ها پاسخ دهد که: در دوره ایلخانی از چه نوع ادوات­جنگی استفاده می­شد و این ادوات­جنگی دارای چه فرم و تزییناتی بوده­اند؟ آیا فرم و نقوش ادوات­جنگی این دوره، نشان از رده نظامی افراد دارد؟ یافته­های پژوهش نشان می­دهند که، در این دوره مجموعه­ای از انواع شمشیر، گرز، نیزه، تیر و کمان، سپر دفاعی، زره، کلاه­خود و منجنیق در طی لشکرکشی در میدان های کارزار، مبارزه تن­به­تن، شکار و مراسم دربار مورد استفاده قرار گرفته­ است که طرح آن­ها در بدنه اصلی مقاله ارایه خواهد شد. زره و کلاه­خود این دوره نشان از رده نظامی دارد و برخی از جنگ­افزارها دارای نقوش اسلیمی، هندسی، گیاهی و حیوانی هستند.

کلیدواژه ها

واژه های کلیدی: ادوات جنگی, ایلخانی, نسخ­ خطی, نگارگری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.