مریم بابایی - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی کرمانشاه

هر اثر به مناسبت فرهنگ و جامعه ای که در آن شکل می گیرد، بازخورد رفتارهایی است که در هر اجتماع به چشم می-خورد. این رفتارها در بعضی جوامع به عنوان هنجار و ارزش و در بعضی جوامع دیگر ممکن است به عنوان ضد ارزش ازآن تلقی شود. یکی از آثارهایی که در زمره ادبیات تعلیمی در حوزه نثر از آن یاد شده، کتاب کلیله و دمنه است. این کتابترجمه نصرالله منشی و از جمله کتابهایی است که از زبان حیوانات و پرندگان روایت می شود. نویسنده ضمن برشمردنحکایت ها و داستان ها، بسیاری از نکات اخلاقی را برای مخاطبان در قالب داستان و گاهی نصیحت به پادشاهان بیان می کندکه از آنها میتوان به عنوان ارزشهای اجتماعی نام برد. در کتاب مورد بحث، نویسنده به پادشاهان سفارش میکند کهعدالت ورزی را در راس امور قرار دهد. همچنین پرهیز از ریا و حسادت و گرایش به عدم اذیت و آزار به همنوعان در اینکتاب سفارش زیادی شده به طوری که مخاطبان را از حقیر نشان دادن دیگران باز میدارد. در این اثر نویسنده به خوبیتوانسته مبانی اخلاقی فراوانی را به عنوان ارزش در لابه لای کتاب جای دهد و خوانندگان را به صورت غیر مستقیم و درچهارچوب روایت به این فضیلت های ارزشمند سوق دهد. این پژوهش با استفاده از شواهد مثال و بررسی و تحلیل آنهاصورت گرفته به طوری که در هر بخشی، نویسنده ضمن تجزیه و تحلیل هر شاهد مثال، به تفسیر آنها پرداخته است.

کلیله و دمنه، متون نثر، ارزشهای اخلاقی، نثر فنی