ارزیابی عملکرد روش های ماشین بردار پشتیبان و سیستم استنتاج عصبی فازی تطبیقی در پیش بینی جریان ماهانه رودخانه ها (مطالعه موردی رودخانه های نازلو و سزار)
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 51، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_IJSWR-51-3_011
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 198
نویسندگان
استادیار گروه هیدرولوژی و مهندسی منابع آب، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
چکیده
در سالهای اخیر با رشد فناوری، روشهای نوین برای حل مسائل غیرخطی نظیر پیشبینی جریان رودخانهها به صورت قابل ملاحظهای توسعه یافته است. از جمله روشهایی که اخیرا توسط محققان مختلف در این زمینه مورد استفاده قرار گرفته است مدلهای ماشین بردار پشتیبان (SVM) و سیستم استنتاج عصبی فازی تطبیقی (ANFIS) میباشد. در این مطالعه از روشهای مذکور برای پیشبینی جریان ماهانه رودخانههای نازلوچای و سزار در دوره آماری ۱۳۹۵-۱۳۳۵ استفاده شد. در ابتدا الگوهای ورودی در دو حالت الف) استفاده از دادههای جریان و در نظر گرفتن نقش حافظه و ب) تاثیر دادن ترم پریودیک آماده و به مدلها معرفی گردید. مدل سازی براساس ۸۰ درصد داده های تاریخی ثبت شده صورت گرفت (۵۷۶ ماه) و با ۲۰ (۱۴۴ ماه) درصد بقیه ارزیابی گردید. عملکرد مدلهای به کار رفته با شاخصهای آماری مجذور میانگین مربعات خطا (RMSE)، نش- ساتکلیف (NS) و میانگین قدر مطلق خطای نسبی (MARE)، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که روش SVM با تابع کرنل RBF بیشترین دقت را در پیشبینی جریان ماهانه هر دو رودخانه داشته و استفاده از ترم پریودیک توانسته است عملکرد آن را به طور قابل ملاحظهای افزایش دهد. همچنین کارایی مدل ANFIS نیز با استفاده از ترم پریودیک بهبود یافته و در محل ایستگاه تپیک در الگوی M۷ و برای جریان رودخانه سزار با الگوی M۶ کمترین خطا را در پیشبینی جریان داشته است. به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که روش SVM از عملکرد بهتری نسبت به مدل ANFIS در پیشبینی جریان برخوردار بوده و انتخاب تابع کرنل مناسب تاثیر مستقیمی بر کارایی آن دارد.کلیدواژه ها
اثر پریودیک, تابع خود همبستگی جزئی, تابع عضویت, تابع کرنلاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.