موئلفه های دفاع غیرعامل در طراحی حریم مخازن ذخیره صنایع شیمیایی خطرزا

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: مجله پدافند غیر عامل، دوره: 14، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_SAPD-14-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 450
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی مدیری

استاد گروه برنامه ریزی شهری - دانشکده برنامه ریزی شهری - دانشگاه مالک اشتر- تهران - ایران

ابوالفضل اسلانی کتولی

دانشجو، پژوهشکده انرژی، مجتمع پدافند غیرعامل، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران

یونس موسائی اسکوئی

دانشیار شیمی آلی، مجتمع مواد، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران

بهنام صالحی

پژوهشگر، پژوهشکده انرژی، مجتمع پدافند غیرعامل، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران

چکیده

هر ساله حوادث غیرقابل جبران بسیار زیادی در سیستم های فرآیندی نظیر نفت، گاز و پتروشیمی بخاطر شرایط حاد عملیاتی و حجم بسیار زیاد مواد قابل اشتعال و انفجاری که دارند اتفاق می افتد. صنایع فرآیندی اغلب با مواد شیمیایی خطرزا و واحدهای عملیاتی تحت شرایط دما و فشار بالا نظیر خطوط انتقال، تاسیسات میعانی و راکتورها سروکار دارند. یکی از مهم ترین واحدهای این صنایع، مخازن ذخیره هستند که در تمامی مراحل صنایع فرآیندی قرار دارند. طبق بررسی ها و مطالعات انجام گرفته در این زمینه، راهکارهای متعددی برای حریم مخازن وجود دارد اما از منظر پدافند غیرعامل بررسی نشده اند. از این رو لازم دانستیم که مطالعه ای ویژه در خصوص ایجاد حریمی نسبتا امن برای این مخازن ذخیره اتخاذ گردد. هدف از انجام این مطالعه بررسی موئلفه های پدافند غیرعاملی در طراحی حریم مخازن ذخیره صنایع شیمیایی خطرزا است. روش انجام این پژوهش به لحاظ نوع، توسعه ای- کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی- پیمایشی می باشد که در آن، از طریق پرسش، مصاحبه و جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل عاملی (PCA) به پاسخ می رسد، از لحاظ نحوه جمع آوری داده ها، روش میدانی بوده که شامل جمع آوری داده های اولیه به روش هایی مثل مشاهده، پرسشنامه، مصاحبه و بررسی اسناد پروژه های ساخته شده می باشد. تجزیه و تحلیل عاملی با SPSS با میزان قطعیت بالا روشی برای کاهش ابعاد یک مسئله با متغیرهای زیاد در مدل سازی آماری است، به این ترتیب ۴ حوزه  از ۴۰ موئلفه اصلی، که بیشترین میزان تغییرپذیری را در مدل (بدون استفاده از متغیرهای اصلی) نشان می دهند، تعیین شد. که با نظر خبرگان این چهار حوزه  به نام های "حوزه پدافند غیرعامل" و "حوزه مدیریت بحران" و "حوزه فرآیندی" و حوزه بهداشت، ایمنی و امنیت محیطی" نام گذاری شدند. این عوامل را به عنوان متغیرهای پنهان می توان معرفی کرد که جنبه ای از ویژگی های غیرقابل اندازه گیری را مشخص می کنند. در گام بعدی برای شناسایی و رتبه بندی عوامل کلیدی موفقیت (CSF)، اقدام به رتبه بندی متغیرها در هر حوزه گردید. در پایان نیز به­منظور کاربردی نمودن پژوهش به ارائه ملاحظات و راهکارهای پدافند غیرعاملی در حریم مخازن ذخیره صنایع شیمیایی خطرزا پرداخته شده است.

کلیدواژه ها

صنایع شیمیایی خطرزا, صنایع پتروشیمی, حریم مخازن, مخازن ذخیره, تحلیل عاملی, نسبتا امن

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.