زهرا تهوری - دانشجوی دکتری، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
مهدیه میرزابیگی - دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

هدف: هدف پژوهش حاضر مرور نظام مند پژوهش های انجام شده در موضوع رفتارهای فرمول بندی پرسش جستجو در کودکان و نوجوانان به منظور شناسایی موانع و راهکارهای فرمول بندی جستجو است.روش : این پژوهش با روش مرور نظام مند براساس سیاهه ارائه شده در پژوهش خو، کانگ و سانگ (۲۰۱۵) انجام شد. بدین منظور، پژوهش های حوزه فرمول بندی پرسش در کودکان و نوجوانان در پایگاه های اطلاعاتی فارسی زبان و پایگاه های معتبر انگلیسی زبان شناسایی شد. در نهایت، ۲ پژوهش فارسی و ۴۵ پژوهش انگلیسی جهت بررسی نهایی و پاسخ به پرسش های پژوهش انتخاب شد.یافته ها: نتایج نشان داد در فرایند فرمول بندی پرسش جستجوی کودکان و نوجوانان، ضعف املایی، مهارت نداشتن در تایپ، دانش کم دامنه، محدودیت واژگانی، توانایی شناختی کم، نداشتن مهارت ارزیابی و انتخاب نتایج بازیابی شده، اتکاء به جستجوی مروری، استفاده از کلیدواژه های زبان طبیعی، ناتوانی در استفاده از عملگرهای منطقی، ضعف در فرمول بندی مجدد پرسش، و توان کم در وظایف پیچیده مهم ترین موانع و مشکلات پیش روی کودکان و نوجوانان در فرمول بندی پرسش جستجو است. طراحی رابط کاربر مناسب برای کودکان و نوجوانان با به کارگیری رابط های دیداری و شنیداری، ابزار کنترل املاء و پیشنهاد پرسش و آموزش استفاده از رابط کاربری و فرمول بندی پرسش جستجو به کودکان و نوجوانان، به عنوان راه حل هایی برای رفع موانع فرمول بندی پرسش جستجو ارائه شده است.نتیجه گیری: با توجه به پژوهش های گسترده ای که در سطح جهان در حوزه فرمول بندی پرسش جستجو در کودکان و نوجوانان انجام شده است و با توجه به تفاوت های زبانی، فرهنگی و سواد رسانه ای کودکان و نوجوانان ایرانی، جای این نوع پژوهش ها در بافت ایران خالی است. به نظر می رسد پیش از آموزش استفاده از رابط های کاربری و سواد رسانه های دیجیتالی به این قشر، شناخت رفتارهای فرمول بندی پرسش کودکان ایرانی ضرورت داشته باشد.

فرمول بندی پرسش جستجو, کودکان و نوجوانان, رابط کاربر, پایگاه های اطلاعاتی