رسول قبادیان - استادیار دانشگاه رازی
معصومه خلج - دانشجوی کارشناسی ارشد
ساحره گلزاری

یکی از بزرگترین مشکلاتی که پس از احداث شبکه های آبیاری و زهکشی بوجود می آید جابجایی درپوشش بتنی کانالها خردشدگی و بروز ترک درآنها به دلیل عدم کنترل زیرفشار هیدرواستاتیک اب زیرزمینی Uplift است که درمناطق با سطح اب زیرزمینی بالاتر از کف کانال رخ میدهد مطالعات صورت گرفته تاکنون نشان داده برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی استفاده از فیلتر و زهکش دراطراف پوشش کانالها م یتواند راهکار مناسبی باشد از جمله روشهایی که برای زهکشی زیرپوشش بتنی کانالها به کار برده می شود تعبیه دریچه یکطرفه weep hole یابارباکان است که درکفی یادیوارهای جانبی کانال بتنینصب می گردد دراین تحقیق مدلی کامپیوتری تهیه شده است که درآن معادله عمومی جریان اب درخاک اشباع همگن و غیرهمگن شرایط همسان و غیرهمسان با استفاده از روش احجام محدود حل شده است درآن پس بررسی منحنی نشبت جریان آب زیرزمینی به سمت بدنهکانال به ازای سطوح مختلف آب زیرزمینی و شعاع تاثیر مناسب ترین محل تعبیه بارباکان جهت کاهش نیروی زیرفشار و جلوگیری از تخریب پوشش بدنه کانال تعیین شده است.

کانال بتنی، زیرفشار، بارباکان، احجام محدود