بررسی الگوی بیان برخی از ژن های مرتبط با فعالیت آنتی اکسیدانتی در ژنوتیپ های امیدبخش جو تحت شرایط تنش شوری

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه بیوتکنولوژی کشاورزی، دوره: 15، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JOAGK-15-1_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 316
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

امید جدیدی

گروه بیوتکنولوژی و بهنژادی گیاهی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

علیرضا اطمینان

گروه بیوتکنولوژی و به نژادی گیاهی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

رضا عزیزی نژاد

گروه بیوتکنولوژی و به نژادی گیاهی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

علیرضا پورابوقداره

موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.

آسا ابراهیمی

گروه بیوتکنولوژی و به نژادی ، واحد علوم و تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران.

چکیده

هدف: تنش شوری یکی از مهم­ترین تنش­های محیطی است که اثرات نامطلوب گسترده ای بر رشد و نمو گیاهان و بهره­وری محصولات کشاورزی در جهان دارد. در بین غلات، جو (Hordeum vulgar L.) دارای بیشترین میزان تحمل به تنش­های غیر زیستی به ویژه شوری می­باشد. در این تحقیق به منظور ارزیابی پاسخ مولکولی برخی از ژنوتیپ­های امیدبخش جو به تنش شوری، الگوی بیان ژن­های APX، GPX، SOD، Rbohf۱ و Rbohf۲ در دو تیمار عدم تنش و تنش شوری مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش­ها: در این مطالعه اثر تیمار شوری (mM NaCl ۲۰۰) بر تغییرات الگوی بیان ژن­های APX، GPX، SOD، Rbohf۱ و Rbohf۲ در شش ژنوتیپ امیدبخش جو به همراه رقم مهر (به عنوان شاهد) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی و در دو محیط نرمال و تنش شوری در شرایط کنترل شده گلخانه و با استفاده از سیستم کشت هیدروپونیک به اجرا درآمد. پس از استقرار گیاهچه­ها و اعمال دوره تنش (۲۱ روز)، نمونه­برداری از بافت برگ انجام و میزان بیان نسبی هر یک از ژن­ها در هر دو شرایط رشدی با استفاده از روش(۲۰۰۱)  Pfaffl اندازه­گیری شد.نتایج: با توجه به نتایج به دست آمده اختلاف معنی­داری بین تیمارهای عدم تنش و تنش شوری و همچنین بین ژنوتیپ­های ارزیابی شده از نظر بیان نسبی ژن­های مورد مطالعه مشاهده شد. تیمار شوری به طور معنی­داری موجب افزایش بیان هر یک از ژن­های Rbohf۱، APX، GPX، Rbohf۲ و SOD به ترتیب به میزان ۸۰/۶، ۵۱/۴، ۲۶/۴، ۷۶/۲ و ۷۲/۲ برابر نسبت به تیمار عدم تنش شد. مقایسه الگوی بیان ژن­های ارزیابی شده در ژنوتیپ­های مختلف نشان داد دو ژنوتیپ G۶ و G۷ دارای واکنش بهتری از نظر پاسخ به تنش اکسیداتیو ایجاد شده به واسطه تیمار شوری و در نتیجه تحمل قابل قبولی در برابر تنش شوری بودند.نتیجه­ گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از این مطالعه مشخص شد ژنوتیپ­های G۶ و G۷ بواسطه زمینه ژنتیکی خود قابلیت بالایی در تنظیم بیان ژن­های مرتبط با سیستم آنتی­اکسیدانتی دارند. از این­رو این ژنوتیپ­ها می­تواند به عنوان کاندید مناسبی برای بررسی­های تکمیلی و استفاده در آزمایشات سازگاری و پایداری جهت معرفی ارقام متحمل به تنش شوری مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها

الگوی بیان ژن, شوری, فعالیت آنتی اکسیدانت, جو زراعی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.