کاربست داده‎های اسناد خانوادگی و خاندانی در پژوهش‎های تاریخی (رهیافت‎ها، الزامات و چالش‎ها)

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه روش شناسی علوم انسانی، دوره: 28، شماره: 113
  • کد COI اختصاصی: JR_MTOD-28-113_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 270
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد امیر احمدزاده

دانشیار تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

فرهاد برادرشاد

دانشجوی دکترای پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی

چکیده

تاریخ‎نگاری سندمحور، رویکردی خرد و جزءنگر به پدیدارهای تاریخی دارد. این رویکرد، واکنشی به ناامیدی از روایت‎های کلان از تاریخ است که به نادیده انگاشتن سهم عمده‎ای از عناصر تاریخی اقوام در راستای یکسان‎سازی تحلیل‎ها می‎انجامد. پژوهش حاضر پاسخ به پرسشی در زمینه شیوه‎ها، موارد استفاده و جایگاه‎ این دست از اسناد در میان مراجع تاریخی است. بازنمایی اهمیت و اولویت اسناد خاندانی در مطالعات جامعه‎شناختی مورد رجوع این مطالعه می‎باشد که می‎تواند به تردید در برخی پیش‎فرض‎ها یا‎ انگاره‎های مورد پذیرش محققان انجامد. ارائه شواهد و اسناد جدید و تفسیر آنها در این مطالعه پابه‎پای یکدیگر به پیش می‎روند و تفسیری نو از این اسناد بیان خواهد شد. روش مطالعه در این پژوهش توصیفی و تحلیلی بر مبنای منابع کتابخانه‎ای و استخراج داده‎های متنی اسناد خاندانی است که با ارائه رهیافت‎های علمی واکاوی می شود و در توصیف الزامات و چالش‎های پیش‎روی محققان این حوزه می کوشد. تاریخ‎نگاری مبتنی بر اسناد خاندانی به دریافت داده‎های تاریخی و فرهنگی که به ندرت در تواریخ و اسناد حکومتی و رسمی حضور داشته و کمتر در تیررس نقد و شناخت مورخان هستند، کمک خواهد کرد و کاوش در تبارشناسی اسنادی خاندان‎ها و یاری در ایجاد و توصیف اطلس تاریخی قوم‎نگارانه را وجه عمل خود قرار می‎دهد؛ درنهایت این پژوهش در حوزه روش‎شناسی کاربردی قرار می‎گیرد و می‎کوشد شیوه‎های برخورد و استفاده از داده‎های تاریخی و قومی اسناد خاندانی را تمرین کند.

کلیدواژه ها

تاریخ‎نگاری اسنادی, اسناد خاندانی و خانوادگی, تحلیل محتوا, معناکاوی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.