داود محمدزمانی - استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان
سعید مینایی - دانشیار، دانشگاه تربیت مدرس
رضا علیمردانی - استاد، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی دانشگاه تهران
مرتضی الماسی - استاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
حسین نوروز پوردیلمی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شال
علی رستمی - کارشناس، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان

به کارگیری مدیریت موضعی محصولات زراعی (SSCM) در اعمال نهاده ها به صورت نرخ-متغیر (VRA) رهیافتی مفید به منظور بهینه سازی مصرف نهاده های زراعی و حفظ محیط زیست است. بر این اساس در این پژوهش طراحی، ساخت و ارزیابی یک سامانه­ی سمپاشی نرخ-متغیر بر مبنای نقشه خاک مورد توجه قرار گرفت. در ابتدا یک نمونه سامانه­ی اعمال علف­کش با استفاده از رهیافت تزریق مستقیم (DI) طراحی و ساخته شد. این سامانه بر اساس تعیین موقعیت مکانی سمپاش در مزرعه توسط یک گیرنده­ی سامانه­ی مکان­یاب جهانی(GPS)، مقایسه­ی آن با داده های نقشه مدیریتی و اندازه گیری سرعت پیشروی سمپاش در مزرعه، میزان اعمال ماده­ی ­موثر علف­کش را متناسب با هر ناحیه­ی مدیریتی توسط کنترل تزریق کننده ها تعیین می کند. مهمترین عامل موثر بر عملکرد سامانه­ی تزریق مستقیم زمان پاسخ سامانه در انتقال محلول سم از محل تزریق تا نوک افشانک ها تعیین شد. به منظور اندازه­گیری زمان تاخیر (زمان پاسخ) در انتقال محلول سم از نقطه­ی تزریق تا نوک افشانک ها از عامل هدایت الکتریکی محلول در محل افشانک­ها استفاده شد. در طی انجام آزمون های کارگاهی، عوامل کنترلی سامانه شامل چرخه­ی وظیفه، سرعت پیشروی، فشار سیال حامل، فشار ماده­ی موثر علف­کش (و در نتیجه دبی آن)، میزان ماده­ی موثر مورد نیاز بر اساس نقشه­ی مدیریتی اعمال علف­کش و نیز محل تزریق ماده­ی موثر علف­کش درون سیال حامل تغییر یافت. هر آزمون کارگاهی در سه تکرار انجام گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل و مقایسه­ی نتایج کارگاهی از تجزیه­ی واریانس به همراه آزمون دانکن با سطح احتمال ۵% استفاده شد تا اثر تغییر پارامترهای مختلف بر زمان تاخیر سامانه تعیین شود. به منظور بررسی اثر بر­هم کنش عوامل مختلف از آزمایش فاکتوریل با طرح بلوک کامل تصادفی استفاده شد. بررسی نتایج نشان داد که زمان پاسخ سامانه به طور معنی داری به دو عامل میزان فشار سیال حامل و محل تزریق ماده­ی ­موثر علف­کش بستگی دارد که با در نظر گرفتن این دو عامل در طراحی سامانه، می توان به دقت بالاتری در اعمال علف­کش در محل مورد نظر در مزرعه دست یافت.

فناوری نرخ-متغیر (VRT), تزریق مستقیم (DI), سامانه ی مکان یاب جهانی (GPS), زمان پاسخ