بررسی برخی الگوهای بکار رفته در معماری خانه های سنتی ایرانی

انسان در محیطی برای زندگی، همواره در پی خلق فضایی بوده است که در آن احساس آرامش کند؛ فضایی که با شیوها زندگی او سازگار بوده و مطابق با باورهای درونی اش شکل گیرد. معماری ایران، به مثابه هنری انسان محور که در آفرینش جهت نیل به آثار خود بیش از هر چیز به خواسته ای مادی و معنوی مخاطب و بعد کیفی ساختمان توجه می کند، درجهت دستتیابی به چنین فضایی، خانه سنتی را بنا کرده است. خانه فضایی است که چه از جنبه کالبدی و چه مفهومی، مکان شکل گیری بنیان خانواده می باشد. در خانه امروزی به دلیل توسعه نگاه کمیت گرا به مسکن، آن مطلوبیتی را که در گذشته ایجاد می کرد کم رنگ شده و به تبع آن آثار جبران ناپذیر از لحاظ فرهنگی- اجتماعی در جامعه پدید می آید. معماری ایرانی یکی از غنی ترین نمونه های معمار ی بومی با دستاوردهای فرمی و نیارشی قابل ذکر در جهان است که در گذر زمان به یکی از نمونه های موفق معماری مفهومی، معناگر،و عرفانی تبدیل شده که باعث ایجاد معمار ی با کیفیت فضایی بالایی گشته است . دستیابی به کیفیت فضایی به عنوان یکی از اصلی ترین اهداف معماران و پژوهشگران این عرصه دائما مورد توجه قرارگرفته است که به سبب آن توجه به فضای مطلوب و کارآمد گذشته و همچنین توجه به تجربیات بشری و پیش دانسته های انسان را الزم می نماید. تلاش برای طراحی فضاهایی که دارای ظرفیت بالقوه برای برقراری ارتباط با انسان ها و برآورده کردن نیازها ی مادی و معنوی باشند از جمله مسائلی است که هم اکنون بیشتراز هر زمان مورد توجه طراحان و معماران است. از این رو توجه به معماری سنتی ایرانی و اجزای آن به همراه عملکرد و هدف هر یک از اجزای معماری، در جهت بالا بردن کیفیت فضایی معماری رویکردی واجد ارزش می باشد . لذا پژوهش حاضر در پی آن است که ابتدا معمار ی ایرانی و اجزای آن را جهت شناخت و رسیدن به این کیفیت معماری بررسی نماید. از این رو برای رسیدن به این منظور، خانه ایرانی را که نماینده معماری ایرانی است و با توجه به اهمیت این بنا به عنوان کانون خانواده و به عنوان یکی از مقدس ترین جایگاه های رشد و تعالی انسانی که همواره مهم ترین و تاثیر گذارترین فضا بوده است؛ جهت این امر انتخاب نموده است.

کلیدواژه ها:

معماری ، ایرانی ، خانه های سنتی ایرانی