ریحانه سادات طباطبایی نژاد - کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه قم

چک به عنوان یکی از ابزارهای پرداخت در سیستم پرداخت غیرنقدی تاثیر زیادی داشته و حجم بالایی از پرداخت ها را از آن خود کرده است. شناسایی هر یک از عناصر چک کمک می کند تا مطلوب ترین قواعد و مقررات بر این وسیله وضع شود و با بهبود عملکرد چک، میزان استفاده از آن همواره افزایش یابد. این عناصر پنج دسته هستند. با بررسی عنصر اول، که همان طرفین و واسطه های پرداخت اند، تاثیری که مقررات اصلاحی بر هر کدام از این اشخاص داشته، مشخص می گردد. عنصر بعدی، خود چک به عنوان ابزار پرداخت می باشد که امروزه از یک ابزار پرداخت فوری، به یک ابزار پرداخت غیرنقدی بدل گشته است. همچنین توافقات و ترتیبات نهادی که بیانگر روابط بین طرفین چک می باشد، عنصر سوم را تشکیل داده و از نقش قوانین و مقررات به عنوان عنصر چهارم، که بر این سیستم حاکم هستند، نیز نباید غافل شد. در نهایت نوبت به عنصر آخر که همان پرداخت و تسویه ی چک است، می رسد، که بررسی آن همراه با سامانه ی چکاوک می باشد.

عناصر چک، سیستم پرداخت، غیرنقدی، مقررات اصلاحی، ابزار پرداخت