روش شناسی ترجمه استعارههای مفهومی خطبه غراء بر اساس دیدگاه پیترنیومارک؛ بررسی موردی انصاریان، مبشری، فیض الاسلام، زمانی و دشتی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه زبان کاوی کاربردی، دوره: 5، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IERF-5-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 95
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ابوذر گلزارخجسته

PhD in Arabic Language and Literature, Faculty of Literature and Human Sciences, Boali Sina Hamedan University, Hamedan, Iran

مرتضی قائمی

Professor of Arabic language and literature, faculty of literature and humanities, Boali Sina University, Hamedan, Hamedan, Iran

ناصر قره خانی

PhD in Arabic Language and Literature, Faculty of Literature and Human Sciences, Boali Sina Hamedan University, Hamedan, Iran

چکیده

وظیفه مترجم تنها جایگزینی الفاظ نیست بلکه به عنوان یک عنصر فعال، سعی در ایجاد هماهنگی بین ادبیات و فرهنگ مبدا به مقصد دارد. پیترنیومارک، نظریه پرداز آمریکایی در حوزه ترجمه، بر این باور است که مساله­ی اصلی در ترجمه، انتخاب یک روش جامع برای کل متن است، مهم­ترین مشکل از نظر وی، ترجمه­ی استعاره است، استعاره به طور ضمنی نوعی تشابه یا اشتراک در حوزه­ی معنایی میان دو یا چند چیز متشابه یا کم شباهت را بیان می­کند، استعاره و طریقه ترجمه آن از دید نیومارک به شش نوع تقسیم می­شود: استعاره کلیشه ای که به زعم نیومارک، عباراتی هستند که معانی استعاری دارند و قرینه­ای در آن­هاست و با واقعیات، همخوانی ندارند استعاره­ مرده یا منسوخ، که استعاره بودن یا تصویر آن فراموش شده است، استعاره­ معیار یا عادی، که این نوع استعاره در زبان، متداول شده و به نوعی جا افتاده و ماندگار شده است. استعاره جدید، که بدون دلیل و ریشه­ی مشخصی بین مردم رواج یافته است و آفریننده ی آن ها اغلب نامشخص است استعاره اقتباسی، که باید به معادل اقتباسی خود ترجمه شوند و اگر تحت اللفظی بیایند امکان اینکه نامفهوم باشند بالاست، استعاره ابتکاری، در متون غیر توصیفی باید به صورت تحت اللفظی همراه با توضیح و یا مفهوم صریح برگردانده شوند،  این پژوهش با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و بر اساس دیدگاه نیومارک سعی دارد به بررسی و تحلیل شیوه ترجمه استعاره­های مفهومی در پنج ترجمه خطبه غراء نهج البلاغه بپردازد. نتایج تحقیق نشان داد، پرکاربرد­ترین روش ترجمه استعاره­های مفهومی، روش تحت اللفظی و در مواردی همراه با توضیح است زیرا اغلب استعاره­ها از نوع ابتکاری بوده و ترجمه فیض الاسلام از میان ترجمه­های مذکور به دیدگاه نیومارک نزدیک تر و بر اساس آن موفق­تر بوده است.

کلیدواژه ها

Translation, Conceptual Metaphor, Nahj al-Balagha, Khutbeye Gharra, Peter Newmark, ترجمه, استعاره مفهومی, نهج البلاغه, خطبه غراء, پیتر نیومارک

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.