علی ماشاءاله کرمانی - Department of Agro-technology Engineering,, Aburaihan Campus, University of Tehran, Tehran, Iran
حسین مافی - Teacher and supervisor of the machine tool workshop, Shahid Chamran Technical High School, Qazvin

در این تحقیق به منظور شکستن پوسته سخت و خشبی فندق و خارج کردن مغز به صورت سالم و کامل از آن، دستگاه فندق­شکن مخروطی با محور عمودی طراحی، ساخت و ارزیابی گردید. در طراحی و ساخت دستگاه فندق شکن محاسبات و طراحی دستگاه بر اساس داده های خواص فیزیکی و ملاحظات خواص مکانیکی فندق انجام شد. اساس کار دستگاه برای انجام این فرآیند بر اساس دو پوسته مخروطی هم محور است که مخروط خارجی (ضد کوبنده) روی شاسی ثابت و مخروط داخلی (کوبنده) با محور عمودی دارای حرکت دورانی است. دانه­های فندق در فضای بین دو مخروط در ناحیه فعال شکست تحت اثر نیروهای فشاری و برشی قرار گرفته و پوسته چوبی شکسته شده و مغز به صورت سالم خارج شود. عملکرد دستگاه در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملا تصادفی با سه فاکتور، رطوبت فندق در دو سطح ۵/۸ و ۰/۵ درصد (بر پایه تر)، طبقه اندازه فندق در سه سطح اندازه­بندی ریز (کوچک­تر از ۱۴ میلی­متر)، متوسط (بزرگ­تر از ۱۴ و کوچک­تر از ۱۶ میلی­متر) و درشت (بزرگ­تر از ۱۶ میلی­متر) و سه سطح سرعت دورانی ۱۵۰، ۲۰۰ و ۲۵۰ دور در دقیقه با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که اثر رطوبت و طبقه اندازه فندق بر درصد مغزهای سالم و تلفات کلی مغز در سطح ۱ درصد معنی­دار بود، لکن اثر سرعت دورانی معنی­دار نشد. به طور کلی درصد فندق سالم در رطوبت­های ۵ و ۵/۸ درصد به ترتیب ۱/۸۶ و ۱/۹۲ درصد بود. عملکرد دستگاه در تولید مغز سالم برای طبقه اندازهای ریز، متوسط و به ترتیب ۲/۸۷، ۵/۸۹ و ۶/۹۰ درصد بود.

Design and construction, Hazelnut, Hazelnut cracker, Performance Evaluation, Postharvest processing