نگرش به انگاره هنجارین شهروندی "شهروند خوب" کیست؟

  • سال انتشار: 1393
  • محل انتشار: مجله جامعه شناسی ایران، دوره: 15، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JSI-15-4_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 92
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ملیحه شیانی

هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

فاطمه صدیقی

هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

چکیده

شهروندی علاوه بر منزلت یا پایگاهی اجتماعی،  نقشی اجتماعی نیز می باشد که کنشگران برمبنای چگونگی درک و ایفای آن بر منزلتی که بستر عملشان بوده است تاثیر می گذارند. نقش شهروندی، مانند هر نقش اجتماعی دیگر، از هنجارهایی تشکیل شده است که به حقوق و تکالیف مستتر در آن شکل می دهند. نوع نگرش به این هنجارها در تثبیت شکل خاصی از منزلت شهروندی در هر جامعه ای موثر است. در این کار برای نگاه از دریچه ای هنجاری به مفهوم شهروندی، با غور در ادبیات سیاسی و جامعه شناختی موضوع، انگاره ای هنجارین از شهروندی پرداخته شده است. به این منظور نقش شهروندی به دو پاره حقوق و تکالیف تقسیم شده و سپس سه گروه هنجاری اخلاقی، اجتماعی، و قانونی در این نقش شناسایی شده اند. پس از ساخت انگاره مزبور، به بررسی این پرسش پرداخته شده که «نگرش شهروندان جامعه ما به انگاره ساخته شده چگونه است؟» و درواقع "شهروند خوب از نظر جامعه ما کیست؟" روش کار پیمایش بوده که به کمک ابزار پرسش نامه در جامعه آماری شهروندان بالای ۱۸ سال شهر تهران، با حجم نمونه ای معادل ۴۰۱  پاسخ گو، انجام یافته است. نتایج حاصل شده حاکی از آن است که در سطح هنجارهای قانونی، به عنوان نخستین سطح هنجاری، شاهد بالاترین اقبال هستیم و در سطح هنجارهای اخلاقی، که ناظر به تثبیت ارزش های دموکراتیک در اذهان شهروندان است، پایین ترین میزان نگرش مثبت را دارا می باشیم. این امر جامعه ما را، به لحاظ هنجاری، به الگوی کشورهای اروپای شرقی نزدیک می کند.

کلیدواژه ها

انگاره هنجارین شهروندی, حقوق و تکالیف شهروندی, شهروندی خوب, شهروندی فعال

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.