حسین نوروزی - دانشجوی دکتری، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
سید صفدر حسینی - استاد گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
وحیده انصاری - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

رشد بخش کشاورزی به عنوان بستری برای کسب اهداف توسعه در کشورهای در حال توسعه امری ضروری قلمداد می شود. با توجه به اهمیت بخش کشاورزی و همچنین ماهیت مخاطره آمیز تولید، فسادپذیری و سایر اهداف، حمایت از بخش کشاورزی همیشه مورد توجه دولت ها بوده است. در این پژوهش آثار متغیر های کلان اقتصادی و سیاست حمایتی بر رشد بخش کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا عامل های موثر بر ارزش افزوده، تشکیل سرمایه ناخالص، صادرات و واردات بخش کشاورزی با استفاده از الگوی حداقل مربعات سه مرحله ای به صورت یک سیستم معادلات هم زمان چهار معادله ای در دوره ۱۳۹۴-۱۳۶۰ بررسی گردید. متغیرهای نسبت سرمایه به نیروی کار، حمایت از تولیدکننده، حمایت از مصرف کننده، صادرات فرآورده های کشاورزی، وقفه ارزش افزوده بر ارزش افزوده بخش به ترتیب با ضرایب  ۱۱۱/۰، ۰۲۱/۰، ۰۰۸/۰، ۱۵۶/۰، ۴۸۸/۰ اثر مثبت و معنی دار داشتند. همچنین متغیر واردات با ضریب ۱۲۰/۰- اثر معنی دار و منفی بر ارزش افزوده بخش کشاورزی دارد. عامل های موثر بر صادرات، واردات و تشکیل سرمایه ناخالص بخش کشاورزی، تصریح گردیند. نتایج نشان داد که سیاست حمایتی بر بخش، کارآیی لازم را نداشته و لزوم توجه برنامه ریزان و سیاستگذاران به میزان و نحوه تخصیص حمایت ها را بیش از پیش ضروری نشان می دهد.

ارزش افزوده, تشکیل سرمایه, صادرات, واردات, حداقل مربعات سه مرحله ای