پیش بینی تغییرات کاربری زمین و اولویت بندی مناطق ناپایدار زیست محیطی حوضه آبریز رودخانه هلیل رود

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره: 50، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_IJAEDR-50-2_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 236
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عباس میرزایی

PhD. Student, agricultural economics, Faculty of Agriculture, university of Shiraz, Shiraz, Iran

منصور زیبایی

Professor, Agricultural economics, Faculty of Agriculture, University of Shiraz, Shiraz, Iran

عبدالکریم اسماعیلی

Professor, Agricultural economics, Faculty of Agriculture, University of Shiraz, Shiraz, Iran

محمد بخشوده

Professor, Agricultural economics, Faculty of Agriculture, University of Shiraz, Shiraz, Iran

چکیده

پیش­بینی تغییر کاربری زمین می­تواند اطلاعات مهمی را برای تصمیم­سازی مدیریت زیست محیطی و برنامه­ریزی آینده مهیا سازد. اهداف اصلی این مطالعه ارزیابی تغییر کاربری زمین و پیش­بینی تغییر برای سال­های ۲۰۳۰، ۲۰۴۲ و ۲۰۵۴ با استفاده از مدل زنجیره مارکف و اولویت بندی زیرحوضه­ها با بکارگیری فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) برای شناسایی مناطق ناپایدار زیست محیطی در آینده است. تغییرات کاربری زمین با استفاده از سنجش از راه دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در حوضه آبریز رودخانه هلیل رود بررسی شد. برای این منظور، از تصاویر لندست TM، ETM و OLI و الگوریتم طبقه بندی حداکثر راستنمایی برای سال­های ۱۹۹۴، ۲۰۰۶ و ۲۰۱۸ استفاده شد و پنج نوع کاربری زمین شامل مرتع متوسط، مرتع فقیر، زمین کشاورزی (زراعی-باغی)، پوشش آبی (شامل آب رودخانه، سد و تالاب) و سایر کاربری­های فاقد پوشش گیاهی (شامل رخنمون سنگی، کوه، خاک، مرتع بسیار فقیر و مناطق مسکونی) در حوضه مشخص شد. نتایج نشان داد که طی سال­های ۲۰۱۸-۲۰۵۴، مراتع متوسط، فقیر و پوشش آبی به زمین­های کشاورزی و فاقد پوشش گیاهی تغییر خواهند یافت، به گونه­ای که سهم پوشش مرتعی متوسط و فقیر به میزان ۱۲/۶۵ درصد کاهش خواهد یافت. همچنین، نتایج حاصل از بکارگیری رهیافت FAHP نشان داد که زیرحوضه­های رودبار-جنوب و قلعه گنج در ۳۶ سال آینده با شدیدترین بحران­های زیست محیطی روبرو خواهند شد. نهایتا اینکه در سال ۲۰۵۴، شرایط کاربری زمین و زیست محیطی تمامی زیرحوضه­ها، بحرانی پیش­بینی می­شود. بنابراین، اعمال سیاست­هایی (از جمله مدیریت منابع آب) در جهت تغییر در روند تخریب زیست محیطی سطح حوضه پیشنهاد می شود.

کلیدواژه ها

Remote sensing (RS), Geographic Information System (GIS), Markov Chain, Fuzzy analytical hierarchy process (FAHP), Land Use

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.