بررسی عوامل و انگیزه های پیدایش و گسترش دانشگاهها و موسسات آموزش عالی غیردولتی- غیرانتفاعی در ایران مطالعه موردی: استان مازندران

مقاله حاضر به بررسی عوامل و انگیزههای شکلگیری و توسعه دانشگاهها و موسسات آموزش عالی غیردولتی-غیرانتفاعی میپردازد. در سالهای گذشته، بخش آموزش عالی ایران، شاهد گسترش کمی دانشگاهها و مشارکت گستردهبخش غیردولتی در حوزه آموزش بوده است. به عبارت دیگر، تحولاتی در ساختار آموزش عالی ایران صورت گرفته که تاحدودی چهره آن را تغییر داده است. یکی از این تحولات، افزایش نسبی و قابل توجه سهم بخش خصوصی یا غیردولتیدر آموزش عالی ایران بوده است. بدین معنی که در سالهای گذشته، از یکسو شاهد تاسیس دانشگاههای غیرانتفاعی ازسوی اشخاص حقیقی در قالب هیئت موسس بودهایم و از طرف دیگر، درصد قابل توجهی از جوانان متقاضی آموزشعالی، با هزینه شخصی در دانشگاههای غیرانتفاعی مشغول به تحصیل شدهاند. به این ترتیب، اندکی از فشار بار مالی واجتماعی بر روی دولت کاسته شده و شهروندان عرضهکننده و تقاضاکننده آموزش عالی آن را به دوش کشیدهاند. در اینمقاله، با استفاده از دادههای تجربی حاصل از پیمایش، علل و انگیزههای پیدایش و گسترش آموزش عالی غیرانتفاعی درایران بررسی شده است. جامعه آماری تحقیق، موسسان دانشگاههای غیرانتفاعی در ایران و دانشجویان شاغل به تحصیلدر دانشگاههای غیرانتفاعی استان مازندران بودهاند. نتایج تحقیق ضمن تایید نتایج برخی پژوهشهای میدانی گذشته ونظریههای به خدمتگرفته، حاکی از آن است که مهمترین عوامل و انگیزههای گسترش آموزش عالی غیرانتفاعی یاخصوصی در ایران عبارتاند از فشارهای اجتماعی، نیازهای حرفهای و اقتصادی جامعه، نابرابری بین عرضه و تقاضایآموزش عالی، تقاضامحور شدن آموزش عالی، گوناگونی تقاضا، عقلانیشدن تقاضاها و غیره

کلیدواژه ها:

دانشگاههای غیردولتی و غیرانتفاعی ، دانشگاههای خصوصی ، عرضه و تقاضای آموزش عالی ، دانشجویان