ارزیابی و صحت سنجی مدل های برآورد ضریب پخشیدگی اکسیژن در کلاس های متفاوت بافت خاک
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 52، شماره: 6
- کد COI اختصاصی: JR_IJSWR-52-6_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 146
نویسندگان
Department of Soil Science, faculty of agriculture, University of Tabriz, Tabriz. Iran
Department of Soil Science, faculty of agriculture, University of Tabriz, Tabriz. Iran
National Salinity Research Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Yazd, Iran
چکیده
پخشیدگی گاز در خاک که معمولا نسبت به پخشیدگی آن در اتمسفر ( ) بیان میشود، بر اساس ویژگی های شکل، اندازه و اعوجاج منافذ، تخلخل تهویه ای و مقدار رطوبت خاک (Ɵ) متفاوت میباشد و اندازهگیری مستقیم آن عموما سخت و زمانبر میباشد. در این پژوهش ضمن تهیه نمونههای خاک دستنخورده از کلاس های بافتی مختلف، پخشیدگی گاز اکسیژن ( ) در تخلخل تهویه ای (ɛ) و رطوبت های (Ɵ) متعدد و به روش غیرماندگار اندازهگیری و تغییرات آن با ɛ و Ɵ به صورت معادله رگرسیونی بررسی شد. نتایج نشان داد که با افزایش ɛ و کاهش Ɵ خاک، افزایش یافته و حداکثر و حداقل مقدار آن بهترتیب در رطوبتهای حداقل (رطوبت خاک در مکش ۱۵۰۰ کیلوپاسکال) و حداکثر (رطوبت خاک در مکش صفر) حاصل شد. نتیجه برآورد پنج مدل ارائهشده در منابع (پنمن، ۱۹۴۰ ؛ مارشال، ۱۹۵۹ ؛ میلینگتون و کوئیریک، ۱۹۶۰ ؛ میلینگتون و کوئیریک، ۱۹۶۱ ؛ مولدراپ و همکاران، ۲۰۰۰) و مدل رگرسیونی بدست آمده در این تحقیق (معادله ۱۱) با استفاده از معیارهای RMSE، GMER و GSDER ارزیابی و مقایسه شدند. نتایج حاصله نشان داد که برآوردی با معادله ۱۱ حداکثر تطابق را با دادههای اندازهگیری شده داشته ( RMSE برابر ۰۲۲/۰) و دارای حداقل بیشبرآوردی یا کمبرآوردی (GMER برابر ۰۱۹/۱) در مقایسه با سایر مدلهای بهکار گرفته شده در این تحقیق میباشد. با توجه به تطابق بالای دادههای حاصل از این معادله رگرسیونی با دادههای اندازهگیریشده (GSDER برابر۲۵۱/۱ ) درجه صحت و درستی این معادله در مقایسه با پنج مدل سابق برآورد بیشتر بوده و میتواند در صورت اعتبارسنجی با دامنه وسیعتری از خاکها، جایگزینی مناسب برای آنها باشد.کلیدواژه ها
Soil Texture, Oxygen diffusion in soil, Ventilation porosity, Soil moistureاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.