بررسی آزمایشگاهی هیدرودینامیک جریان در آبراهه های مرکب پیچان با دیواره سیلاب دشت هم راستا

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 53، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IJSWR-53-1_014
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 114
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سبحان مرادی

گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

کاظم اسماعیلی

گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

سعید رضا خداشناس

گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

پیش­بینی رفتار جریان در قوس رودخانه­های مرکب پیچانی در برنامه­های حفاظت سواحل (الگوی انتقال و ته­نشست رسوبات)، انتشار آلودگی و کنترل سیلاب کاربردی و دارای اهمیت زیادی می­باشد. ازاین رو؛ هیدرودینامیک جریان در آبراهه مرکب - پیچان با ضریب خمیدگی ثابت ۳/۱، و هم­راستایی دیواره سیلاب­دشت با کانال اصلی در دو عمق نسبی ۳/۰ و ۵۵/۰ با استفاده از مدل آزمایشگاهی بررسی شد. به دلیل ساختار سه­بعدی جریان در قوس آبراهه، تجزیه وتحلیل داده­ها در هفت مقطع عرضی با زوایای صفر، ۳۰ و ۶۰ درجه نسبت به رئوس قوس با استفاده از سرعت­سنج ADV در صفحه­های مشبک با ابعاد cm۲ ۳×۳ و عمود بر جریان انجام گرفت. نتایج نشان داد؛ گرادیان هر سه مولفه سرعت در عمق نسبی ۳/۰ بیش­تر از ۵۵/۰ است که نشان از قدرت بیشتر گرداب­ها و شدت آشفتگی در عمق نسبی کمتر دارد. نسبت سرعت متوسط در ساحل خارجی سیلاب­دشت به سرعت متوسط کل مقطع، مشابه ساحل داخلی، تابع عمق نسبی جریان بوده و به ترتیب کمتر و بیشتر از یک است. به همین علت، جریان در سیلاب­دشت خارجی بر خلاف سیلاب­دشت داخلی اثر کاهنده بر سرعت جریان در آبراهه اصلی دارد. همچنین نسبت سرعت متوسط جریان در آبراهه اصلی به سرعت متوسط کل به­ازای افزایش عمق نسبی تقریبی از ۳/۰ به ۵۵/۰ کاهش یافته و به یک نزدیک می­گردد. تنش رینولدز  در نزدیک بستر آبراهه اصلی، دارای مقادیر بیشینه و مثبت بوده و با فاصله گرفتن از بستر، با روندی کاهشی، به مقدار منفی رسیده و کمینه خود را در نزدیکی سطح جریان نشان می­دهد. همچنین در لبه دشت­های سیلابی نیز مقدار این پارامتر موضعی افزایش می­یابد.

کلیدواژه ها

قوس رودخانه, انتقال مومنتوم, جریان آشفته, پیچان رود مرکب

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.