شبیه سازی پویایی کربن آلی خاک با استفاده از مدل RothC در کاربری های مختلف اراضی ایستگاه تحقیقاتی سارال استان کردستان

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 53، شماره: 5
  • کد COI اختصاصی: JR_IJSWR-53-5_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 66
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

پوریا شهسواری

گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

محمد امیر دلاور

گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

پرویز کرمی

گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

کمال نبی اللهی

گروه علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

چکیده

RothC یکی از موفق­ترین مدل­ها برای شبیه­سازی تاثیر تغییرات آب و هوایی و فعالیت­های مدیریتی در اکوسیستم­های طبیعی در سطح محلی، منطقه­ای و جهانی است. هدف این تحقیق واسنجی و اعتبارسنجی مدل RothC برای تجزیه و تحلیل ذخایر کربن آلی خاک طی سال­های ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۰ میلادی (وضعیت کنونی) و تعریف سناریوهای حفظ وضعیت کنونی (سناریو ۱)، تغییر اقلیم (سناریو ۲)، کوددهی با کود دامی (سناریو ۳) و تغییر اقلیم همراه با کوددهی با کود دامی (سناریو ۴) تا سال ۲۱۰۰ میلادی در کاربری­های چمنزار، مرتع و اراضی کشاورزی با تناوب های زراعی گندم – آیش و گندم – نخود در ایستگاه تحقیقاتی سارال استان کردستان است. مدل با استفاده از داده­های اندازه­گیری شده در سال­های ۱۳۸۹ (مرتع و چمنزار) و ۱۳۹۴ (اراضی کشاورزی) و داده­های آب وهوای محلی پارامتریابی و با مطابقت داده­های خروجی مدل با داده­های مشاهده شده واسنجی گردید. مدل تغییرات ذخایر کربن آلی خاک را در سناریوهای مختلف کوددهی و تغییر اقلیم به خوبی پیش­بینی کرد به طوری که میانگین جذر مربعات خطا ۹۲/۸ درصد و راندمان مدل­سازی ۷۴/۰ محاسبه شد. نتایج شبیه­سازی نشان داد تغییرات اقلیمی در کاربری­های موردمطالعه موجب کاهش مقادیر ذخایر کربن آلی خاک در مقایسه با سناریو حفظ وضعیت کنونی تا سال ۲۱۰۰ میلادی خواهد شد. عملیات کوددهی با کود دامی (سناریو ۳) بهترین سناریو و کاربری چمنزار پس از اعمال این سناریو با ۸۳/۵۹ تن در هکتار ذخیره کربن آلی خاک تا ۲۱۰۰ به عنوان بهترین کاربری در مقادیر ترسیب کربن بود. بیشترین مقدار نرخ ذخیره کربن آلی و تغییرات ترسیب کربن آلی طی ۸۰ سال آینده در کاربری مرتع به ترتیب با ۹/۳۲ درصد و ۱۶/۰ تن در هکتار (سناریو ۳) و کمترین در اراضی کشاورزی با تناوب زراعی گندم – آیش به ترتیب با ۳۲- درصد و ۱۱/۰- تن در هکتار (سناریو ۲) برآورد شد.

کلیدواژه ها

ترسیب کربن, سارال, سناریوهای مدیریتی, مدل RothC

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.