مهدی بهشتی - Department of soil science, College of Agriculture and Natural Resources, Karaj
حسینعلی علیخانی - Department of Soil Science and Engineering, College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran
احمدعلی پوربابایی - Department of Soil Science and Engineering, College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran
حسن اعتصامی - Faculty member of Department of Soil Science, University College of Agriculture & Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran Tel & Fax: (+۲۶) ۳۲۲۳۱۷۸۷ P.O. Box: ۳۱۵۸۷-۷۷۸۷۱
هادی اسدی رحمانی - The head of soil biology department og soil and water research institute
مصطفی نوروزی - Assistant Professor, Department of Biotechnology faculty of biological sciences Alzahra University

پریفایتون یک لایه زیستی است که به طور گسترده در زمین­های غرقابی مانند شالیزارها حضور دارد و نقش مهمی در چرخه عناصر غذایی در این اکوسیستم­ها ایفا می­کند. تاکنون، به نقش این لایه زیستی در انحلال و جذب فسفر نامحلول در شالیزارهای کشور پرداخته نشده است. این مطالعه در آزمایشگاه تحقیقاتی گروه علوم و مهندسی خاک دانشگاه تهران در سال ۱۳۹۹با هدف بررسی نقش پریفایتون­های رشد کرده در شالیزارهای استان گیلان در آزادسازی و جذب فسفر انجام شد. برای این منظور از ۲۰ مزرعه شالیزاری استان گیلان از دو بخش اپی­پلون (LON) و اپی­فایتون (TON) نمونه­برداری شد. نتایج این مطالعه نشان داد که حدود ۶۸ درصد جمعیت اجزای اتوتروف در نمونه­های اپی­پلون و اپی­فایتون مربوط به دو جنس Chlorella و Chlorococcum بود. جنس­های Lyngbya، Scenedesmus، Nostoc و Navicula در رتبه­های بعدی بیشترین فراوانی قرار داشتند. نتایج انحلال فسفات نشان داد که نمونه LON ۶ و ۱۳ و TON ۸ بیشترین توان انحلال فسفر را دارند. توان جذب فسفر در نمونه LON ۶ و ۱۳ نیز بسیار بالا بود و نسبت به زیست توده اولیه به ترتیب ۱۸۴۰ و ۲۰۰۰ درصد افزایش یافته است. این مقدار در نمونه TON ۸ برابر ۸۲۵ درصد بود. همچنین نتایج نشان داد که نمونه­های اپی­پلون توانایی بالاتری نسبت به نمونه­های اپی­فایتون از نظر جذب و نگهداری فسفر دارند. به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که پریفایتون توانایی بالایی در جذب فسفر دارد که این به کاهش هدر رفت کود مصرف شده منجر می­شود و به افزایش کارایی آن کمک شایانی می­نماید و از این جهت منجر به کاهش آلودگی غیرنقطه­ای می­شود.

Phosphate-solubilizing bacteria, Periphyton, Slow-release fertilizer, Phosphorus, Algae