ارتباط بین ویژگی های فیزیکوشیمایی خاک و جذب سلنیوم توسط گیاه برنج در دشت سیلاخور استان لرستان

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 53، شماره: 11
  • کد COI اختصاصی: JR_IJSWR-53-11_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 119
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

پروین خسروی

دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

محبوبه جلالی

استادیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

حمید رضا متین فر

هیات علمی گروه علوم مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران.

شیرین هفت برادران اصفهانی

دانش آموخته دکتری گروه علوم و مهندسی خاک دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

سلنیوم یکی از عناصر ضروری کم­مصرف برای انسان است. از آنجایی که میزان سلنیوم موجود در گیاه با مقدار آن در خاک ارتباط دارد و همچنین عوامل فیزیکی و شیمیایی خاک بر میزان سلنیوم جذب شده توسط گیاه در خاک تاثیر می گذارد؛ بنابراین بررسی ارتباط بین جذب سلنیوم توسط گیاه و ویژگی های فیزیکی و شیمایی خاک بسیار مهم است. در این مطالعه، ابتدا روش­های مختلف استخراج سلنیوم جهت تعیین غلظت آن در خاک و گیاه برنج در دشت سیلاخور استان لرستان در سال ۱۴۰۰ بررسی و سپس همبستگی بین ویژگی­های خاک و میزان سلنیوم خاک و جذب آن توسط دانه برنج مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه، ارتباط بین ویژگی هایی از خاک که با میزان سلنیوم گیاه، همبستگی معنی­داری داشت با میزان سلنیوم موجود در دانه بررسی شد. نتایج نشان داد که سلنیوم قابل استخراج با عصاره گیر مونو پتاسیم فسفات (KH۲PO۴)  همبستگی معنی­داری با سلنیوم قابل جذب گیاه داشت   و می تواند به عنوان عصاره گیر برتر جهت استخراج سلنیوم قابل جذب توسط گیاه در خاک استفاده شود. همبستگی معنی­داری بین سلنیوم خاک و برخی خصوصیات خاک مثل میزان کربن آلی (*۵۴۷/۰-)، میزان کربنات کلسیم (**۶۴۸/۰)، درصد رس (*۵۱۹/۰-) و غلظت سولفات (*۲۷۵/۰-) مشاهده شد. ضریب رگرسیون بین ویژگی­های خاک و سلنیوم خاک و گیاه به ترتیب ۷۲/۰ و ۶۸/۰ بود. غلظت سلنیوم دانه برنج در منطقه بین ۰۱۶/۱ تا ۹۸۵/۱ میلی­گرم بر کیلوگرم بود. همچنین غلظت سلنیوم قابل جذب در خاک­های این منطقه بین ۱۷/۰ تا ۵۲/۰ میلی­گرم بر کیلوگرم بود که نشان­دهنده این است که در خاک­های زیر کشت برنج در دست سیلاخور استان لرستان کمبود سلنیوم وجود ندارد.

کلیدواژه ها

برنج, خصوصیات خاک, سلنیوم قابل استخراج, سلنیوم خاک

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.