بررسی تاثیر شوری در برنامه ریزی آبیاری گندم با استفاده از شاخص های CWSI و WDI (مطالعه موردی ایرانشهر)

وجود املاح در آب آبیاری و تبخیر-تعرق زیاد در شرایط اقلیمی سیستان و بلوچستان باعث تجمع نمک در خاک و در نتیجه افزایش نیروی اسمزی خاک می شود. یکی از راه های برنامه ریزی آبیاری گیاهان زراعی استفاده از شاخص های تنش آبی گیاه (CWSI) ایدسو و شاخص کمبود آب (WDI) موران می باشد. به منظور بررسی تاثیر شوری بر شاخص های CWSI و WDI و در نتیجه برنامه ریزی آبیاری گیاه گندم، آزمایشی با ۳ تیمار شوری آب آبیاری در منطقه ایرانشهر استان سیستان و بلوچستان در سال زراعی ۹۸-۹۹ انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با ۴ تکرار و تیمارهای (۱) آبیاری با شوری ۷/۰، (۲) آبیاری با شوری ۵/۲ و (۳) آبیاری با شوری ۲/۵ دسی زیمنس بر متر اجرا شد. نتایج نشان داد که آبیاری با شوری ۷/۰ و ۵/۲ دسی زیمنس برمتر اختلاف معنی داری از نظر عملکرد و کارایی مصرف آب گندم نداشتند اما کاربرد آب با شوری ۲/۵ دسی زیمنس بر متر باعث کاهش معنی دار عملکرد و کارایی مصرف آب در سطح ۱% شد. از طرفی شوری آب آبیاری باعث بالا رفتن خط مبنای بالایی در نمودار ایدسو و ضلع بالای ذوزنقه پیشنهادی موران گردید، اما تاثیری بر خط مبنای پایین (حد تعرق گیاه در شرایط استاندارد) نداشت. در نتیجه با توجه به تعریف شاخص های CWSI و WDI، این دو شاخص به ترتیب ۱۹ و ۲۲ درصد نسبت به تیمار شاهد کاهش پیدا کردند. میانگین شاخص های CWSI و WDI بهینه در تیمار اول (غیرشور) به ترتیب ۳۹/۰ و ۳۸/۰ و در تیمار خیلی شور به ترتیب ۳۳/۰ و ۳۲/۰ بدست آمد. نتایج نشان داد که با افزایش شوری آب آبیاری دور آبیاری کاهش می یابد.

کلیدواژه ها:

ایدسو ، تصاویر ماهواره ای ، دور آبیاری ، شاخص تنش آبی گیاه ، شاخص کمبود آب