راهکارهای عملیاتی تحقق نوسازی محله ای در محدوده ها و محلات هدف بازآفرینی شهری

امروزه موضوع نوسازی از یک اقدام عمرانی ساده به یک پدیده نوظهور دارای ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی وکالبدی تبدیل شده است.از عمده ترین رویکردها در زمینه پایداری، نوسازی محله ای و احیای بافت های فرسوده وناکارآمد شهری در محدوده ها و محلات هدف در پیوند با کل شهر می باشد. رویکردی که از بازسازی، باززنده سازی،نوسازی و توسعه مجدد به بازآفرینی شهری و نوسازی محله ای تکامل یافته است. هدف این تحقیق، بررسی ابعاد و مقاصد مختلف نوسازی محله ای، تبیین دیدگاه ها و رویکردها، تدوین مدل عملیاتی و ارائه پیشنهادات اجرایی می باشد. روش تحقیق در این پژوهش، روش تحقیق بازنگری با زیر مجموعه روش تحقیق فراتحلیل از نوع اکتشافی می باشد. مدل هایی نظیر: مدل عملیاتی مبتنی بر نظام سه سطحی، سه وجهی و سه عرصه ای در بافت های فرسوده، با جامعه آماری گروه های جهادی و ۷ نقش آفرینان نوسازی محله ای و مدل عملیاتی مبتنی بر سه حوزه هرم بازآفرینی با جامعه آماری ساکنان محدوده ها و محلات هدف بازآفرینی در شهرهای ایران (بافت فرسوده، سکونتگاه های غیر رسمی، بافت تاریخی)، جهت ارزیابی برنامه ها و تحقق اهداف چهارگانه نوسازی محله ای (از جمله ایمنی و حفظ جان حداکثری، تعادل بخشی، حیات بخشی، ظرفیت سازی و...) مورد بررسی و مدیریت قرار گرفته است. تحقق اهداف مورد نظر با تاکید بر راهبردهای کلیدی کاهش فقر و محرومیت زدایی و پیشگیری از باز تولید آن در محدوده ها و محلات هدف بازآفرینی و افزایش مشارکت حداکثری مردم در پروژه های نوسازی به منظور رفع خطر و حفظ جان ساکنان محلات مذکور امکان پذیر خواهدبود. نتایج تحقیق حاکی از آن است که میان عناصر مشارکت حداکثری مردم در سیاست بازآفرینی شهری با رویکرد نوسازی محله ای هم سویی و همگرایی وجود دارد و با انجام نوسازی به شیوه ای علمی، دانش بنیان و برخوردار از پشتوانه های فلسفی_نظری، امکان انجام مطالعات؛ سیاست گذاری ها؛ برنامه ریزی ها و تهیه و اجرای طرح ها و برنامه های نوسازی محله ای و اقدامات مدیریتی بهبود یابد. از این رو؛ راه اندازی دفاتر توسعه محله ای و استفاده از ظرفیت گروه های جهادی وعرصه های پویای نخبگانی، تشکیل قرارگاه جهادی نوسازی مردمی مسکن، معین سازی و عملیاتی نمودن کمک مومنانه در قالب محلات معین ذیل برنامه های توانمند سازی اجتماع محلی، نوسازی مردمی با الگوی بهینه، انجام امور ثبتی و حقوقی و گره گشایی از مسائل املاک فاقد سند و اوقافی، تامین کمبود خدمات با بهترین کیفیت ممکن به منظور شتاب بخشی و تسریع در روند نوسازی تحت شرایط محله محوری با استفاده از ظرفیت های موجود در ستاد بازآفرینی پایدار کلانشهر تهران از جمله مهمترین پیشنهادات مطرح در راستای عملیاتی کردن و تحقق نوسازی محله ای می باشند.

کلیدواژه ها:

نوسازی محله ای ، محدوده ها و محلات هدف ، بازآفرینی شهری ، ایران