تاثیر ابعاد جعبه برش در پارامترهای مقاومت برشی در خاکهای اشباع و خشک و خاکهای با رطوبت محل در دستگاه برش مستقیم

با توجه به اینکه پارامترهای مقاومت برشی خاک ها (C و φ) یکی از مسائل مهم در طراحی های ژئوتکنیکی همچون ظرفیت باربری،کنترل نشست، پایداری شیروانیهای خاکی، پایداری در برابر زلزله و روانگرایی، سدسازی، پایداری تونل و ... می باشد. آزمایش برشمستقیم نمونه ای از آزمایشهای تعیین پارامترهای مقاومت برشی خاک میباشد. این آزمایش روی نمونه های تحکیم شده معمولا انجاممیشود و در خاکهای اشباع نیز کاربرد دارد و هدف آن تعیین زاویه اصطکاک داخلی (φ) و چسبندگی (C) می باشد. معمولا جهت انجام این آزمایش در آزمایشگاه های خاک از دستگاه برش مستقیم با ابعاد جعبه ۶×۶ و ۱۰×۱۰ و ۳۰×۳۰ سانتیمتر استفادهمی شود که این دستگاه های برش بدلیل کوچک بودن ابعاد و با توجه به اینکه بزرگترین سنگدانه موجود در خاک باید حداقل از ۱/۶کوچکترین بعد جعبه برش کمتر باشد، برای آزمایش بر روی نمونه خاک های رسی، سیلتی و ماسه ریزدانه مناسب هستند.برای انجام آزمایش بر روی خاکهای درشت دانه شن و ماسهای اشباع نیاز به دستگاه برش مستقیم بزرگ ۳۰×۳۰ سانتیمتر می باشد اما در بسیاری از آزمایشگاه ها از دستگاه برش با ابعاد بزرگ بدلیل دور از دسترس بودن و نیز زمان بر بودن اشباع کردن نمونه استفاده نمی-شود. برای انجام آزمایش برروی خاکهای درشت دانه، لازم است دانه بندی آنها اصلاح و منطبق بر آزمایش برش مستقیم با جعبهکوچک شود. اصلاح دانه بندی به ویژه باعث افزایش درصد ریزدانه و سپس تغییر شاخص های مقاومتی خاک میشوددر این تحقیق نشان داده شده است که هر چه ابعاد برش بزرگتر می شود مقدار زاویه اصطکاک در حالات مختلف تغییر می کند و درحالات برابر هر چه در صد رطوبت بیشتر می شود مقدار زاویه اصطکاک و نیز چسبندگی بین دانه ها کاهش می یابد .

کلیدواژه ها:

خاکهای اشباع ، مقاومت برشی ، برش مستقیم ، دانه بندی