مرجان حسین نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی،واحد رشت
مینو خاکپور - استاد راهنما ،استاد یار موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی، واحد رشت

نماد"، در معنای ساده، جانشین رمزآلود یک مفهوم و تصویر است که به صورت ناخودآگاه درک می شودو "عدد" یکی از جلوه های " نماد " است که از هزاران سال پیش تاکنون پیچیدگی های معنایی ویژه ایبه خود گرفته است. ایرانی ها و بسیاری از اقوام کهن، با " اعداد " برخوردی نمادین داشته اند اعداد درمیان اقوام گوناگون، مفاهیم نمادین گوناگونی به خود گرفته است اما همه در بردارنده مفاهیمی ماورایی،ذهنی، انتزاعی، اسرارآمیز هستند. اعداد صفر، یک، دو، سه، پنج، هفت، نه، دوازده، سیزده، چهل، هفتاد،صد و هزار همواره اعدادی بوده اند که نزد اقوام مختلف دارای درجات اعتبار و بار نمادین ویژه ای بوده اند.اعداد همواره برای هنرمندان مسلمان، م ولفه جذابی بوده و استفاده از اعداد و شمارگان در قالب هندسه وتناسبات اهمیت زیادی داشته است. استفاده از ظرافتهای حروف ابجد در نگارش تاریخ و تناسبات معماری،تبحر در استفاده از شمسه و موتیف های چند ضلعی در هندسه و نقوش و همچنین ترکیب های ریاضیموجود در شکل گیری کلیات معماری ازجمله مواردی است که می توان در معماری دوران اسلامی اشارهنمود؛ هرکدام از موارد مذکور دارای ویژگی ها و خصوصیات منحصر به فرد و بعضا بسیار پیچیده است کهرابطه مستقیم بین مبانی فکری و عرفانی معمار و اثر معماری دارد.برای معماران مسلمان، انتقال پیام های اسلامی بسیار مهم است، زیرا آنان در ساخت کلیه بناها اعم ازکاخ، مسجد و خانه، از آموزه های اسلام بهره می جویند. همچنین سعی بر آن است به این سوال پاسخداده شود که آیا اعداد مقدس، نقش نمادین در معماری ایران ایفا می نمایند؟ یافته های پژوهش نشان از تاثیر این اعداد در طراحی و ساخت بناهای شاخص و تاریخی دارد. در این تحقیق سعی شده است کهگوشه ای از حکمت اعداد مقدس به کار رفته بناهای اسلامی مورد بررسی قرار گیرد. روش جمع آوریاطلاعات در این تحقیق اسنادی-کتابخانه ای می باشد.

حکمت؛ اعداد مقدس؛ نماد؛ معماری؛ اسلامی؛ ایرانی