مریم موسوی - کارشناسی رشته آموزش و پرورش ابتدایی

تشویق و تنبیه دو روش تربیتی و جداناپذیر در حیطه تعلیم و تربیت است که قدمت طولانی دارد و از مهم ترین و شاید پرکاربردترین روش ها در محیط های رسمی مثل مدرسه و محیط های غیر رسمی مثل خانواده یا به عبارتی در کل جامعه به شمار می رود حتی در بعد دینی ، اسلام و قران هم به شدت مورد توجه قرار گرفته است . پژوهش حاضر از موع کیفی و با روش روایت پژوهی انجام شده و در آن به برسی تاثیر تشویق و تنبیه بر یادگیری دانش آموزان مقطع ابتدایی پرداخته شد و بدین منظور با سه معلم با سابقه در کلاس پنجم ، ششم و سوم مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شد و داده های بدست آمده با روش کدگذاری تجزیه و تحلیل شده است و به این نتیجه رسیده شد که تشویق به موقع موثرتر از تنبیه آن هاست درواقع تشویق به موقع و تقویت رفتار مطلوب باعث حذف و کاهش رفتار نامطلوب می شود هرچند که تنبیه در مواقعی باعث باعث کاهش رفتار نامطلوب می شود اما باید در نظر داشته باشیم که تنبیه به عنوان شوک به دانش آموز ، در همان لحظه وارد می شود و عوارض زیان بار آن ، همزمان عزت نفس کودک را پایین می آورد و پرخاشگری او را تقویت می کند بنابراین می توان با کمک روش هایی غیر از تنبیه به کاهش رفتار نامطلوب بپردازیم . تشویق با اثر بازدارندگی خود کودک را به پیشرفت درسی و اخلاقی سوق می دهد در هر دو حالت نقش معلم به عنوان الگو و همچنین شناخت ویژگی های رفتاری بچه ها ، بسیار مهم است .

تعلیم و تربیت ، تشویق و تنبیه ، رفتار مطلوب ، رفتار نامطلوب