احسان مرادی سنجانی - مربی گروه گرافیک، دانشکده هنر، دانشگاه اراک، اراک، ایران

تاثیرات فن آوری های نوین بر هنر عصر حاضر سبب رشد هنرهای جدید به ویژه هنر تعاملی شده است، هدف این مقاله شناخت هنر تعاملی و چیستی آن است،که به تعریف دقیق تر از آن رهنمون شود. با توجه به اینکه این هنر از قید تعاریف و مفاهیم هنر مدرن ازجمله رسانه معین هنری و تمامیت اثر سرباز می زند و با توجه به شکل های متفاوت این هنر وگسترده گی اش چگونه باید به شناخت کلی از این حیطه دست یافت؟با بررسی عناصر، ویژگی و شاخصه های این هنر،می توان در رسیدن به شناخت و تعریف دقیق تر از هنری که تغییراتی را در روند شکل گیری و ساختار اثر،ماهیت هنرمند ،جایگاه و نقش مخاطب و... را در خود دارد،کمک شایانی نمود. مرور فرآیند شکل گیری اثر تا ارائه اثر و نحوه رویارویی مخاطب با آن می تواند ساختار روشن تری از این هنر ارائه و ارکان آن را معرفی نماید که منجر به تعریف جامعی گردد. در این تحقیق از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و شیوه های تحقیق مرور متون، منابع و اسناد تصویری در بستر مطالعات کتابخانه ای استفاده شده است.یافته های این پژوهش نشان می دهد هنر تعاملی فرایندی است که توسط هنرمند، با ایده پردازی آغازشده و در خلق اثر او دیگر آفریننده ای یگانه نیست و از برنامه نویسان و متخصصین در زمینه های مختلف فن آوری های تکنولوژیک و کسانی که در اجرای پروژه او را یاری می دهند، بهره می جوید و مجراهای پیاده سازی پروژه های تعاملی می تواند متنوع بوده و شامل: رسانه ها، شبکه ی اینترنت و وب سایت ها،کامپیوتر،ویدئو، ماهواره و قالب های مبتنی بر فن آوری های تکنولوژیک،ماشین ها و... باشد که از طریق آن ها مخاطبان کنشگر وارد تعامل با آثار می شوند. و این آثار توسط هنرمند پایان نپذیرفته و با حضور مخاطب روند آن ادامه پیدا می کند.برخورد مخاطب با آثار صرفا ذهنی نبوده و مشارکت همه جانبه او در اثر هنری مشهود است. و او در جایگاه خالق اثر می باشد و بر اساس تجربه تغییر در نمایشگری این اثر را خواهد داشت و نقش آن در این هنر از حالت منفعل خارج و رابطه ای دوسویه و فعالانه حاکم می شود.

هنر تعاملی،فرایند،مخاطب،ساختار،ارکان