علی شمسعلی نیا

نشانه شناسی شیوه ای در نقد ادبی است که به مطالعه نظام مند عواملی می پردازد که در تولید و تحلیل نشانه ها یا در فرایند دلالت شرکت دارند. نشانه شناسی در جستجوی آن است که معنا ها چگونه ساخته می شوند و واقعیت چگونه در قالب نشانه ها بازنمایی می شود. نشانه شناسی همچنین در پی معانی ضمنی و غیر صریح نشانه ها است . از میان شیوه های مختلف نقد که در ادبیات به کار می -روند، نشانه شناسی ساختارگرا شیوه ای است که از فرایند آن به رمزگشایی نشانه ها و روابط هم نشینی و جانشینی بین آنها و انسجام ساختاری متن دست می یابیم . نصرت رحمانی از مشهورترین شاعران معاصر است که چشم انداز گسترده و گوناگون شعرش نشان از اندیشه ی قدرتمند وی دارد. مقاله ی حاضر که به روش تحلیلی -توصیفی انجام شده است ، شعر» شمشیر معشوقه ی قلم « او را با رویکرد نشانه شناسی ساختارگرا مورد بررسی قرار می دهد. نتایج این تحلیل بیانگر آن است که نصرت در تلاش است که شعرش را با نشانه هایی درآمیزد که آنها را متناسب زمان و مکان کند و تعلقات قلبی و درونی خود را به شکلی موثر به نمایش بگذارد و حس و عاطفه ی خواننده را برمی انگیزاند. نشانه ها دراین شعرغنای اجتماعی ویژهای دارند و همراه با تصاویری آکنده ازدلتنگی وشکایت اززمانه و کلمات و ترکیبات گاه نامانوس درجهت القای پیام اصلی شعرکه نقد مدرنیسم وفلسفه ی جدید غرب است ،درحرکت هستند.میزان کارآیی روش نشانه شناسی ساختارگرا همراه با تحلیل و ذکر نمونه ها و شواهد ادبی ، بحث اصلی در این پژوهش است .

شمشیر معشوقه قلم ، نشانه شناسی ، نصرت رحمانی