طراحی مدلهای تراز–سطح برای دریاچه ارومیه با استفاده از مشاهدات زمینی و فضایی
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: مجله پژوهش آب ایران، دوره: 15، شماره: 4
- کد COI اختصاصی: JR_JWAI-15-4_008
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 102
نویسندگان
استادیار گروه مهندسی نقشه برداری- دانشکده مهندسی عمران- دانشگاه تبریز
استادیار گرایش GIS گروه مهندسی عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد
عضو هیات علمی گروه مهندسی نقشه برداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب
چکیده
امروزه به لطف داده های سنجش از دور ماهواره ای، مشاهدات فضایی برای نظارت و پایش دقیق و مداوم سطح و تراز دریاچه ارومیه فراهم شده است. با این وجود، هنوز مدل مناسبی جهت تعیین ارتباط بین مساحت و تراز دریاچه ارومیه که یک فاکتور مهم در تجزیه و تحلیل های مختلف هیدرولوژیکی و زیست محیطی است، پیشنهاد نشده است. هدف مقاله حاضر، استخراج خصوصیات تراز-سطح دریاچه ارومیه با استفاده از داده های سنجش از دور (فضایی)، مشاهدات زمینی و مدل های تحلیلی است. معادلات تراز-سطح دریاچه با استفاده از داده های تراز ایستگاه زمینی و داده های سطح مستخرج از تصاویر ماهواره ای همزمان آنها تعیین شده است. در تحقیق حاضر ۶ مدل پیشنهادی شامل توابع پایه چندجمله ای، نمایی، فوریه، گوسین، کسری (گویا) و شبکه عصبی به همراه مدلهای موجود، شامل؛ آب منطقه ای آذربایجان غربی و مدل دانشگاه سهند با استفاده از داده های تعلیمی آموزش دیده و با استفاده از داده های اعتبارسنجی مورد ارزیابی قرار گرفته است. با مقایسه معیارهای ارزیابی RMSE، MAE، MAPE و NSE، مشخص گردید که تابع کسری به عنوان بهترین مدل پیشنهادی تراز-سطح دریاچه ارومیه، قادر است تنها با خطای RMSE=۵۷.۸ کیلومترمربع و با NSE=۰.۹۹۵۸، مساحت دریاچه ارومیه را برآورد نماید. با لحاظ معیار RMSE، مشخص می شود که مدل تابع کسری پیشنهادی خطای تخمین سطح دریاچه را نسبت به بهترین مدل پیشین حدود ۵ برابر کاهش داده است. با توجه به اندازه گیری روزانه تراز دریاچه در ایستگاه زمینی، مدل پیشنهادی تراز-سطح، می تواند مساحت روزانه دریاچه را بدون نیاز به مشاهدات فضایی (تصاویر ماهواره ای) برآورد نماید.کلیدواژه ها
تخمین مساحت, سنجش از دور, رگرسیون, تابع کسری, شبکه عصبیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.