حامد محمدپور - کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران، پردیس هنرهای ز یبا، دانشگاه تهران
بهنام قربانی - کارشناسی ارشد معماری، دانشکده معماری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد پرند

در کشور ایران همواره اشکال متفاوتی از سکونت و زندگی اجتماعی، در شکلهای شهر ی، روستایی و عشایری وجود داشته است. این اشکال، زاده پویشهای تحول نظام اجتماعی جامعه روستایی، عشایری و شهریست، و بنیانهای اجتماعی و نیروهای اجتماعی آن در نحوه تشکل شهر، شهرنشینی و ملازمت آن با شهرگرایی تعیین کننده است. از جمله مهمترین تعاریفی که در این پژوهش بدان پرداخته خواهد شد، مفهوم شهر و آرمانشهر در اسطوره های باستانی ایرانیان است. متون متاخر پارسی هدف ایجاد ور را دوباره آماده کردن جهان پس از فرجام زمستانی سخت در پایان جهان دانسته اند. ورجمکرد علاوه بر اینکه نخستین آرمانشهر ایرانی است، تنها شهری است که به وجه کالبدی آن در منابع مختلف توجه بیشتری شده است. بنابه روایت کتاب وندیداد، جمشید این بنا را ساخت تا گزیدهای از موجودات را در برابر گزند برف و سرمای عظیمی حفظ کند که در عصر او اتفاق افتاد. در نتیجه تشابهات ساختاری شهر ایرانی در طول تاریخ، میتواند برآمده از خواست و اراده ای مشخص باشد که با هدف رسیدن به شهر آرمانی شکل یافته است.

مفهوم شهر، آرمانشهر، ورجمکرد، شهر ایرانی