مهدی اخگری - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری - آمایش شهری دانشگاه پیام نور فردوس
مهسا قائمی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری - آمایش شهری دانشگاه پیام نور فردوس

کاربری زمین معادل فارسی اصطلاح انگلیسی Land use است . از نظر لغوی به معنی استفاده از زمین است و شامل هر گونه استفاده ای از زمین می شود. اصطلاح و مفهوم کاربری زمین ، ابتدا در غرب و به منظور نظارت دولت ها بر نحوه استفاده از زمین و حفظ حقوق مالکیت مطرح شد؛ ولی همراه با گسترش سریع شهر نشینی و رشد برنامه ریزی شهری و منطقه ای ، ابعاد و محتوای این مفهوم روز به روز وسیع تر شده است . ورود این اصطلاح کلی در حوزه برنامه ریزی سبب توسعه بار معنایی و مفهومی آن شد. این اصطلاح نخست در مطالعات شهری استفاده شد، سپس در راستای تهیه برنامه های هدایت و توسعه کالبدی روستایی ، به این عرصه نیز وارد شد .موضوع کاربری زمین در ارتباط با روستا، مفهوم نخستین متفاوتی با شهر دارد و بر اساس بررسی های گوناگون که در منابع مختلف فارسی و غیر فارسی انجام شد نیز مفهوم کاربری زمین روستا، در نگاه نخست به پوشش زمین در قالب مزارع وسیع ، اراضی جنگلی ، دیم زارها و مزارع کشت آبی و مانند آن اطلاق می شود. مطالعه و شناخت کاربری زمین ، زیربنای تجزیه و تحلیل و برنامه ریزی کاربری زمین محسوب می شود. چاپین از پیشکسوتان و صاحب نظران کاربری اراضی شهری ، برنامه ریزی کاربری اراضی را نحوه تقسیم زمین و مکان بهینه برای مصارف و کاربردهای متنوع زندگی تعریف می نماید.

سکونت گاه های پیراشهری ،محله ،توسعه روستایی ،مطالعات شهری