سلمه مسیبی - کارشناس مالی حوزه معاونت فنی و عمرانی شهرداری شیراز و کارشناس ارشد حسابداری ، شیراز، ایران
الهه ملایی - کارشناس مالی حوزه معاونت فنی و عمرانی شهرداری شیراز و کارشناس حسابداری ، شیراز، ایران

تفکیک اراضی به معنای جداسازی و تبدیل یک ساختمان یا ملک و زمین به قطعات کوچک تر است . در حالی که افراز اراضی به معنی جدا کردن سهم مشاع شرکا یک ملک یا زمین از یک دیگر است . هدف از تفکیک و افراز اراضی از منظر شهرسازی از جمله مسائل مهم شهری و پایه و اساس رشد موزون شهرها و اجرای طرحهای جامع و تفصیلی ، ضوابط مقرر در طرحهای مذکور می باشد. می توان با به کار بردن ضوابط اصولی ، از طریق کنترل و نظارت بر تفکیک و افراز اراضی به اهداف طرحهای جامع و تفصیلی تحقق بخشید. تفکیک و افراز اراضی شهری در واقع زمینه شکل گیری فضای ساختمانی و فرم شهری تا مقیاس محله و ناحیه محسوب می شود. شایان ذکر است که نقشه ای که مالک برای تفکیک زمین خود تهیه کرده می بایست تسلیم شهرداری می کند و شهرداری پس از کسر سطوح معابر و قدرالسهم خود مربوط به خدمات عمومی از کل زمین نتیجه را به مالک اعلام می کند. در اراضی با مساحت بیشتر از ۵۰۰ مترمربع که دارای سند شش دانگ است ، شهرداری برای تامین سرانه فضای عمومی و خدماتی تا سقف ۲۵ درصد و برای تامین اراضی مورد نیاز خود جهت احداث شوارع و معابر عمومی شهر که در اثر تفکیک و افراز این اراضی مطابق با طرح جامع و تفصیلی با توجه به ارزش افزوده ایجاد می شود از عمل تفکیک برای مالک ، تا ۲۵ درصد از باقیمانده اراضی را دریافت می کند. شایان ذکر است که تفکیک و افراز یکی از سازو کارهای مهم در نظم بخشی به فضا و مکان است و در صورت اعمال صحیح قوانین و مقررات آن، از تخریب زمین های مناسب هر کاربری جلوگیری می شود و بر اساس طرح جامع ، تفصیلی ، هادی و مقررات شهرسازی شهرداری ها صورت می پذیرد. از این رو با توجه به منابع محدود زمین و رشد و گسترش شهرها ضروری است که قوانین و مقررات مناسبی جهت حفظ اراضی و نظام دهی فضایی خصوصا در ایران تدوین شود و باید به جای ضوابط خشک و انعطاف ناپذیر طرح های جامع ، از قوانین انعطافپذیر و مناسب با تحول زمان استفاده نمود. در این پژوهش به مروری بر قانونهای حاکم بر خدمات شهری در تفکیک اراضی پرداخته شده است .

حوزه معاونت فنی و عمرانی شهرداری شیراز، قانون حاکم بر خدمات شهری ، تفکیک اراضی ، شهرداری شیراز، مرور قوانین .