فرزانه کلانتری
سیده راضیه حسینی

هویت فرهنگی یکی از مولفه های مهم سلامتی فرد و اجتماع می باشد که سلامتی فرد با سلامت جامعه و برعکس رابطه دارد. در این بین سازمان بهزیستی می تواند زمینه ساز تحول در رشد همه جانبه ی معلولین، در رشد هویتی، شخصیتی، فرهنگی و اجتماعی آنان شود. نوجوانان سازندگان جامعه ی فردا هستند که چگونگی تعلیم و تربیت آنها در مدارس و خانه وسازمان های مختلف نقش بسزایی در رشد و توسعه ی اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی جامعه دارد. پژوهش حاضر بررسی نقش مهارت های برقراری ارتباط موثر در ارتقا میزان هویت فرهنگی معلولین جسمی حرکتی دختر ۱۵-۲۰ سال بهزستی شهرستان ملارد می باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش مهارت های برقراری ارتباط موثر توسط پژوهشگر در ارتقاء هویت فرهنگی معلولین جسمی حرکتی است. متغیر مستقل در این پژوهش را مهارت های برقراری ارتباط موثر که توسط پژوهشگر ارائه می شود و متغیر وابسته را میزان هویت فرهنگی معلولین جسمی حرکتی تشکیل داده است. این پژوهش از نظر روش نیمه آزمایشی و روش بررسی، تلفیقی از روش کتابخانه ای و میدانی است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر کلیه معلولین جسمی حرکتی دختر ۱۵-۲۰ سال بهزیستی شهرستان ملارد می باشند. جامعه ی آماری این پژوهش را ۷۶ نفر معلول جسمی حرکتی دختر ۱۵-۲۰ سال تشکیل می دهند. با استفاده از پرسشنامه ی هویت فرهنگی میزان هویت فرهنگی معلولین جسمی حرکتی دختر ۱۵-۲۰ سال مورد بررسی قرار گرفت و پس از آن از طریق نرم افزار spss تعداد معلولین با میزان هویت فرهنگی پایین مشخص شدند. که ۳۰ نفردر سطح هویت فرهنگی پایین قرار داشتند. به جهت ایجاد همسان سازی بین دو گروه، ۱۵ نفر گروه آزمایش و ۱۵ نفر گروه کنترل انتخاب شد و گروه آزمایش به مدت ۱۰ جلسه تحت آموزش مهارت های برقراری ارتباط موثرقرار گرفتند. پس از اتمام دوره ی آموزش برای بررسی نقش مهارت های برقراری ارتباط موثر در ارتقا میزان هویت فرهنگی معلولین جسمی حرکتی از گروه آزمایش و گروه کنترل درخواست تکمیل دوباره ی پرسشنامه را نمودیم. مطابق یافته های تحقیق براساس آزمون تی مهارت های برقراری ارتباط موثر بر هویت فرهنگی معلولین جسمی و حرکتی تاثیر معنی داری دارد. به عبارتی دیگر باعث ارتقای هویت فرهنگی معلولین می شود. همچنین مهارتهای برقراری ارتباط موثر بر سایر مولفه های هویت فرهنگی (هویت ملی و هویت مذهبی) تاثیر معنی داری دارد ولی بر هویت جهانی معلولین جسمی و حرکتی تاثیری ندارد.

هویت فرهنگی، معلولین جسمی حرکتی ، مهارت های برقراری ارتباط موثر