الگوی مدیریت ازدحام گردشگران در مقصدهای ساحلی مازندران مبتنی بر گردشگری هوشمند

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: جغرافیا و توسعه ناحیه ای، دوره: 20، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JGRD-20-4_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 147
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی کروبی

استاد، گروه مدیریت گردشگری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

محمود ضیائی

استاد، گروه مدیریت گردشگری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

سید مجتبی محمود زاده

استادیار، گروه مدیریت گردشگری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

نسترن پویان زاده

دانشجوی دکتری مدیریت گردشگری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

ازدحام گردشگری یک پدیده در حال رشد در صنعت گردشگری است که تنش های بین جامعه محلی و گردشگران را در مقصدهای گردشگری شهری و روستایی ایجاد می کند. مقصدهای ساحلی به ­عنوان یکی از مقصدهایی که اغلب با پدیده ازدحام گردشگری مواجه هستند، به مدیریت و برنامه ریزی یکپارچه و پویا برای حفظ و توسعه آن نیاز دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی ابعاد و مولفه های ازدحام گردشگری با رویکرد گردشگری هوشمند در راستای رسیدن به یک الگوی مدیریتی برای مقصدهای گردشگری انجام گرفته است. این پژوهش از نوع توسعه ای- کاربردی و به لحاظ روش­شناسی در زمره پژوهش آمیخته کیفی و کمی قرار دارد. برای گردآوری داده های کیفی از دو ابزار مصاحبه و پرسشنامه استفاده شده است. در بخش کیفی ۲۱ نفر با استفاده از مصاحبه­های نیمه­ساختاریافته و در بخش کمی با استفاده از ابزار پرسشنامه ۲۷۱ نفر از مسئولان و فعالان گردشگری (مشرف به موضوع) در پژوهش مشارکت کردند. داده های حاصل از مصاحبه با استفاده از روش تحلیل مضمون، تحلیل شد و درنهایت ۱۹۳ کد باز، ۱۸ کد محوری و ۳ کد انتخابی استخراج شد. نتایج نشان می دهد، مدیریت ازدحام گردشگری شامل سه بعد عرضه، تقاضا و ساختاری/مدیریتی است که هریک از این ابعاد دارای شش شاخص هستند. همچنین با استفاده از ماتریس اهمیت-عملکرد، حوزه­های پراهمیت برای بهبود فعالیت های مدیریتی مشخص شدند. از نظر اثرات کل، بعد مدیریتی/ساختاری ازبیشترین اهمیت (۰.۵۷b=) و تقاضای گردشکری بالاترین عملکرد (۶۴.۶۱c=) را دارند. طبق یافته ­ها، برای مدیریت ازدحام گردشگری بعد عوامل مدیریتی و ساختاری و سازه­های دولت و حاکمیت هوشمند (۰.۲۵b=)، ظرفیت تحمل محیطی و روان­شناختی بومیان (۰.۳۴b=) و فصلی بودن گردشگری (۰.۳۹b=) ذیل ابعاد سه­گانه، در اولویت بهبود عملکرد قرار دارد.

کلیدواژه ها

ازدحام گردشگری, گردشگری هوشمند, مدیریت مقصد, توسعه پایدار گردشگری, تقاضای گردشگری, مقصد ساحلی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.