نجمه مقدم زادگان - دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه تربیت مدرس
حسن پهلوانزاده - استاد، دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه تربیت مدرس

تقاضا برای گاز طبیعی خصوصا جزء اصلی آن یعنی متان در جهان رو به افزایش است. علت را می توان در حجم بالایذخیره درجای گاز طبیعی و دوست دار محیط زیست بودن )انرژی پاک( نسبت به سایر سوخت های فسیلی دانست. ترکیباجزای گاز طبیعی در میادین مختلف متغیر بوده و از منطقه ایی به منطقه دیگر درحال تغییر است. گاز طبیعی به طور گستردهدر مصارف صنعتی و خانگی مورد استفاده قرار می گیرد. در بخش صنعت مهم ترین کاربرد گاز طبیعی در تولید الکتریسیت هاست. در اکثر کشورهای توسعه یافته از گاز طبیعی به عنوان یک سوخت پاک و کارآمد در سیستم حمل و نقل استفاده می شود.امروزه تحقیقات اساسی جهت گازسوز کردن سیستم حمل و نقل هوایی درحال انجام است. گاز طبیعی در ساخت مواد پلاستیکی،ضدیخ ها، سوخت کارخانجات مواد غذایی، پالایشگاه های نفتی و... کاربرد دارد. علاوه بر تمام کاربرد های ذکر شده برای گازطبیعی این نکته را نیز باید در نظرگرفت که هر یک از اجزاء تشکیل دهنده گاز طبیعی خود به تنهایی مصارف و کاربرد خاصیدارند که این موضوع اهمیت گاز طبیعی را دو چندان می کند] ۱ .]گاز طبیعی در حجم زیادی در جهان وجود دارد. راه های مختلفی جهت انتقال گاز طبیعی از محل استخراج تا مقصد نهاییوجود دارد که از جمله کاربردی ترین آن ها می توان به خطوط لوله، مایع سازی ) LNG ( ، فشرده سازی ) CNG ( ، تبدیل بهمتانول اشاره کرد. خطوط لوله و فشرده سازی به صورت متداول استفاده می شوند . انتقال گاز طبیعی از طریق خط لوله برتر یویژه ایی نسبت به LNG دارد چرا که هزینه مایع سازی گاز بسیار بالا است. همچنین فرآیند آن به وسیله کشتی های حملمخصوص LNG ، با خطرات ایمنی و زیست محیطی فراوانی مواج ه است. هرچند که هزینه واحد در انتقال گاز به وسیله فرآیندفشرده سازی گاز ) CNG ( و تبدیل به متانول تقریبا برابر با هزینه واحد خط لوله می باشد اما این دو گزینه بیشتر جنبه تئور یداشته و کمتر در مقیاس تجاری مورد استفاده قرار گرفته اند] ۱