مروری بر سهم بندی منابع آلودگی فلزات سنگین در خاکهای کشاورزی با استفاده از مدل عامل بندی ماتریس مثبت (PMF)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 132

فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

AGRIHAMAYESH07_041

تاریخ نمایه سازی: 4 اردیبهشت 1402

چکیده مقاله:

مقدمه: امروزه مقادیر قابل توجهی از انواع آلاینده ها بخصوص فلزات سنگین بطور مداوم از منابع مختلفی به محیط انتشار مییابند و بخشی از آنها به خاکهای کشاورزی منتقل می گردد. با توجه به اهمیت خاک کشاورزی در تامین مواد غذایی و همچنین عدم تجزیه پذیری و سمیت بالای فلزات سنگین بر سلامت انسان، شناسایی و سهمبندی منابع این آلودگی در سطح جهان مورد بررسی قرار گرفته است. یکی از دقیق ترین مدلهای مورد استفاده محققین برای شناسایی و سهم بندی منابع آلودگی فلزات در خاک کشاورزی مدل عامل بندی ماتریس مثبت (PMF) است. بر این اساس، هدف این مطالعه مروری بر مطالعاتی بود که از مدل PMF برای سهم بندی منابع فلزات در خاکهای کشاورزی استفاده کرده اند.روش کار: در این مطالعه ابتدا با بررسی مختصر مقالات پژوهشی در این زمینه کلمات کلیدی "PMF"، " Positive"matrix factorization، "Heavy metals"، "Trace elements"، "Agricultural soils"، "Farmlands"انتخاب شدند و این کلمات در پایگاه های علمی از جمله PubMed و Web of Science جستجو شدند. سپس مقالات یافت شده مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند.نتایج: بر اساس عبارات جستجو، تعداد ۲۶ مقاله یافت شد. با بررسی عنوان و چکیده مقالات، تعدادی از مقالات حذف گردید و در نهایت مشخص گردید که در ۱۱ مطالعه معتبر اختصاصا با مدل PMF بر روی سهمبندی منابع مختلف آلودگی فلزات سنگین در زمین های کشاورزی تمرکز کردهاند. مروری بر این مطالعات نشان داد که خاک کشاورزی در اکثر نواحی مورد مطالعه تحت تاثیر منابع انسان ساخت قرار دارند. بطور کلی اصلی ترین منابع آلودگی شامل فعالیتهای صنعتی، کاربرد کود، فعالیتهای کشاورزی، منابع طبیعی، معدن کاری، آبیاری با لجن، فعالیت های ترافیکی و حمل ونقل و غیره میشوند که غلظت کادمیوم، آرسنیک، جیوه، وانادیوم، تیتانیوم، منگنز، کبالت، کروم را افزایش داده اند.نتیجه گیری:این مطالعه نشان داد که امکان براورد دقیق و کمی سهم منابع آلودگی فلزات سنگین درخاک کشاورزی با استفاده ازمدل PMF وجود دارد و امکان استفاده ازآن برروی منابع آلودگی خاک کشاورزی درایران و دردیگرمحیط ها وجود دارد

نویسندگان

سارا غیور

گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

عباس رضائی

گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

محسن حیدری

گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس، ایران